• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

دیدن خدا

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: مؤمنان، روز قیامت، دیدن خدا.
پرسش: آیا راویان حدیث ابوبصیر از امام صادق ـ علیه‌السلام ـ در مورد اینکه مؤمنان در روز قیامت پروردگار ـ عزوجل ـ را می‌بینند، ثقه هستند؟
پاسخ: حدیث مورد سؤال در کتاب توحید صدوق باب «ما جاء فی الرؤیة» آمده است.



«حَدَّثَنَا عَلِیُّ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِمْرَانَ الدَّقَّاقُ رَحِمَهُ اللَّهُ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَبِی‌عَبْدِاللَّهِ الْکُوفِیُّ قَالَ حَدَّثَنَا مُوسَی بْنُ عِمْرَانَ النَّخَعِیُّ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ یَزِیدَ النَّوْفَلِیِّ عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی حَمْزَةَ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِاللَّهِ ع قَالَ:قُلْتُ لَهُ أَخْبِرْنِی عَنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ هَلْ یَرَاهُ الْمُؤْمِنُونَ یَوْمَ الْقِیَامَةِ قَالَ نَعَمْ وَ قَدْ رَأَوْهُ قَبْلَ یَوْمِ الْقِیَامَةِ فَقُلْتُ مَتَی قَالَ حِینَ قَالَ لَهُمْ- أَ لَسْتُ بِرَبِّکُمْ قالُوا بَلی‌ ثُمَّ سَکَتَ سَاعَةً ثُمَّ قَالَ وَ إِنَّ الْمُؤْمِنِینَ لَیَرَوْنَهُ فِی الدُّنْیَا قَبْلَ یَوْمِ الْقِیَامَةِ أَ لَسْتَ تَرَاهُ فِی وَقْتِکَ هَذَا قَالَ أَبُوبَصِیرٍ فَقُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاکَ فَأُحَدِّثُ بِهَذَا عَنْکَ فَقَالَ لَا فَإِنَّکَ إِذَا حَدَّثْتَ بِهِ فَأَنْکَرَهُ‌ مُنْکِرٌ جَاهِلٌ‌ بِمَعْنَی مَا تَقُولُهُ ثُمَّ قَدَّرَ أَنَّ ذَلِکَ تَشْبِیهٌ کَفَرَ وَ لَیْسَتِ الرُّؤْیَةُ بِالْقَلْبِ کَالرُّؤْیَةِ بِالْعَیْنِ تَعَالَی اللَّهُ عَمَّایَصِفُهُ الْمُشَبِّهُونَ وَ الْمُلْحِدُونَ».


ترجمه حدیث چنین است: ابوبصیر می‌گوید: «به امام صادق ـ علیه‌السلام ـ عرض کردم آیا مؤمنان در روز قیامت پروردگار ـ عزوجل ـ را می‌بینند؟ امام ـ علیه‌السلام ـ فرمود: آری و پیش از روز قیامت او را دیده‌اند. عرض کردم در چه زمانی؟ فرمود: در هنگامی که به ایشان فرمود:‌ «أَ لَسْتُ بِرَبِّکُمْ قالُوا بَلی»؛ آیا من پروردگار شما نیستم؟ گفتند: آری تو پروردگار مایی. پس حضرت ساعتی ساکت شده‌اند بعد از آن فرمود: «مؤمنان در دنیا پیش از روز قیامت او را می‌بینند آیا تو چنان نیستی که در همین وقت او را ببینی؟ ابوبصیر می‌گوید: «به آن‌ حضرت عرض کردم فدای تو گردم، آیا می‌توانم این حدیث را از شما نقل کنم؟ حضرت فرمود: نه؛ زیرا هرگاه تو این حدیث را نقل کنی، منکری که جاهل به این معنا باشد آنچه را ما می‌گوییم انکار می‌کند و بعد آن فرض می‌کند که این تشبیه است و آن فرد با این تصور و این فرض کافر شده است. و دیدن به دل چون دیدن به چشم نیست؛ خدا برتر است از آنچه فرقه مشبهه و ملحدان او را وصف می‌کنند».


این حدیث از احادیث صحیح و مورد اعتماد علمای حدیث است و در کتاب‌های معتبری که در ابتدای کلام به آن اشاره گردیده، نقل شده است. طبق نظر علمای رجال، راویان این حدیث، ثقه هستند و خدشه‌ای بر سند حدیث وارد نیست.
[۴] خویی موسوی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج ۱۱، ص ۲۳۱ ؟؟؟، مرکز نشر آثار شیعه، قم، ۱۴۱۰ ق.
[۵] خویی موسوی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج ۱۴، ص ۲۷۲ ؟؟؟، مرکز نشر آثار شیعه، قم، ۱۴۱۰ ق.
[۶] خویی موسوی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج ۱۹، ص ۵۹ ـ ۶۱ ؟؟؟، مرکز نشر آثار شیعه، قم، ۱۴۱۰ ق.
[۷] نجاشی، ابوالحسن، احمد بن علی‌، رجال النجاشی ـ فهرست أسماء مصنفی الشیعة،‌ محقق، مصحح، شبیری زنجانی، سیدموسی، ص ۴۴۱، دفتر انتشارات اسلامی، قم، ۱۴۰۷ ق.



۱. ابن بابویه، محمد بن علی‌، التوحید ( للصدوق)، محقق، مصحح، حسینی، هاشم، ص ۱۱۷،‌ جامعه مدرسین‌، قم، چاپ اول، ۱۳۹۸ ق.    
۲. اعراف (۷)، آیه ۱۷۲.    
۳. خویی موسوی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج ۱۱، ص ۲۵۴.    
۴. خویی موسوی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج ۱۱، ص ۲۳۱ ؟؟؟، مرکز نشر آثار شیعه، قم، ۱۴۱۰ ق.
۵. خویی موسوی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج ۱۴، ص ۲۷۲ ؟؟؟، مرکز نشر آثار شیعه، قم، ۱۴۱۰ ق.
۶. خویی موسوی، سیدابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج ۱۹، ص ۵۹ ـ ۶۱ ؟؟؟، مرکز نشر آثار شیعه، قم، ۱۴۱۰ ق.
۷. نجاشی، ابوالحسن، احمد بن علی‌، رجال النجاشی ـ فهرست أسماء مصنفی الشیعة،‌ محقق، مصحح، شبیری زنجانی، سیدموسی، ص ۴۴۱، دفتر انتشارات اسلامی، قم، ۱۴۰۷ ق.



پایگاه اسلام کوئست.    







جعبه ابزار