خروج قائم
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف،
پیروان،
تقوا، مشرکان،
ولایت، کافران،
ایمان، عمل صالح.
پرسش: در مورد امام زمان ـ عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف ـ
حدیث و روایتی در میزان الحکمه وارد شده است که بیان می‌دارد: بعضی از مردم که به پرستش ماه و
ستارگان مشغول هستند، به صف افرادی که با
امام هستند می‌پیوندند و بعضی از افرادی که ادعای طرف‌داری امام زمان ـ عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف ـ را می‌کنند او را ترک می‌کنند. لطفاً در خصوص این حدیث توضیح بفرمایید و این‌که چه کسی این مطلب را ارجاع داده است؟ و در مورد چه کسانی است؟
پاسخ:
حدیث مورد نظر در کتاب
میزان الحکمه از
کتاب «
الغیبه» نعمانی نقل شده است.
اصل آن چنین است که جناب نعمانی در باب احوال شیعیان هنگام خروج قائم ـ عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف ـ از ابراهیم‌بن عبدالحمید نقل می‌کند که گفت: کسی که از
امام صادق ـ علیه‌السلام ـ شنیده بود، به من خبر داد که حضرت فرمود:
«حدثنا أحمدبن محمدبن سعیدبن عقدة قال حدثنا حمیدبن زیاد عن علی‌بن الصباح قال حدثنا أبوعلی الحسن‌بن محمد الحضرمی قال حدثنی جعفربن محمد عن إبراهیم‌بن عبدالحمید قال أخبرنی من سمع أبا عبدالله ـ علیه‌السلام ـ یقول:" إذا خرج القائم ـ علیه‌السلام ـ خرج من هذا الأمر من کان یری أنه من أهله و دخل فیه شبه عبدة الشمس و القمر».
«هنگامی که
قائم ـ عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف ـ خروج می‌کند، کسی که خیال می‌کرد از پیروان آن حضرت هست، از این امر (اطاعت حضرت) خارج می‌شود و کسانی مانند عبادت کنندگان
خورشید و ماه در ولایت آن حضرت داخل می‌شود».
این حدیث به‌رغم موثق بودن رجالش، «مرسله» است؛ به جهت آن‌که راوی حدیث (ابراهیم‌بن عبدالحمید که از اصحاب
امام کاظم ـ علیه‌السلام ـ است) آن را از کسی نقل می‌کند که از امام صادق ـ علیه‌السلام ـ شنیده است و نام آن شخص را بیان نمی‌کند؛ ازاین‌رو این حدیث از نظر
سند «مرسله» است.
اما از نظر دلالت،
روایت دلالت دارد بر این‌که: هنگام ظهور حضرت قائم ـ عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف ـ عده‌ای از شیعیان که گمان می‌کردند از یاران و طرف‌داران
حضرت مهدی ـ عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف ـ هستند و خود را از پیروان آن حضرت می‌پنداشتند، از تحت ولایت آن حضرت خارج می‌شوند (تحمل ولایت آن حضرت را ندارند.)؛ اما در عوض عده‌ای از غیرمؤمنان که به تعبیر روایت «مانند عبادت کنندگان خورشید و ماه» (یعنی مشرک) هستند، حقیقت را دریافته و
حق را تشخیص داده و در زمره یاران و اصحاب حقیقی
امام مهدی ـ عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف ـ درمی‌آیند و او را یاری می‌رسانند.
بنابراین ظاهراً روایت در مورد کسانی است که ادعای ایمان و داشتن ولایت آن حضرت را دارند، اما زمانی که امتحان پیش می‌آید و وقت
عمل فرا می‌رسد، ولایت و اطاعت از اوامر آن حضرت را برنمی‌تابند و نه‌تنها با ظهور امام زمان به رستگاری نمی‌رسند، بلکه چه‌بسا به هلاکت برسند و حتی با سپاه حق به مخالفت و مبارزه برخیزند. در عوض برخی مستضعفان فکری (کافران و مشرکان) که حقیقتاً از
ظلم و بی‌عدالتی به ستوه آمده‌اند، با دیدن حکومت
عدل آن حضرت،
ایمان آورده و در تحت ولایت ایشان وارد می‌شوند.
البته علامه مجلسی (ره) این روایت را با همین سند اما با اندکی تفاوت چنین نقل کرده است:
«هنگامی که قائم ـ عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف ـ خروج می‌کند، کسانی که خیال می‌کردند از پیروان آن حضرت هستند، از این مسیر خارج می‌شوند و در زمره عبادت کنندگان خورشید و ماه (یعنی مشرکان) قرار می‌گیرند».
یعنی
مؤمنان غیرواقعی نه‌تنها حضرت را یاری نمی‌رسانند، بلکه از
اسلام خارج شده و به صف مشرکان و معاندان می‌پیوندند.
در واقع این
حدیث اشاره‌ای بر شداید و مصائب زیاد زمان ظهور دارد که اگر
انسان، مسلح به
تقوا‌ی الهی نباشد و در پناه
ایمان واقعی و عمل صالح قرار نگیرد، گمراه خواهد شد.
پایگاه اسلام کوئست.
