حکم زنا در قرآن
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: زنا، حکم زنا،
زناکار،
مجازات.
پرسش: حکم زنا در
قرآن کریم بیشتر
تهدید است تا اجرا؛ مثل اینکه گفته شود میدانم چه کار کنم با تو …؛ در حالی که نمیخواهد کاری بکند؟
پاسخ: قوانین کیفری اسلام، گرچه ظاهراً سخت و شدید هستند، ولی در مقابل راه اثبات
جرم در اسلام نیز آسان نیست و برای آن شرایطی تعیین شده که غالباً تا گناه علنی نشود، آن شرایط حاصل نمیگردد. به عنوان مثال افزایش تعداد شهود به چهار نفر که در آیه ۱۵ سوره نساء به آن اشاره شده است؛ به قدری که اتفاق میافتد فقط افرادی بیباک و بیپروا ممکن است
مجرم شناخته شوند و بدیهی است که اینچنین اشخاصی به اشد مجازات گرفتار شوند تا
عبرت دیگران گردند و محیط از آلودگی
گناه پاک گردد؛ همچنین برای شهادت شهود شرایطی تعیین شده است: از قبیل
رؤیت و عدم
قناعت به قرائن و هماهنگی در
شهادت، و مانند آن، که اثبات جرم را سختتر میکند.
در
قرآن کریم چهار آیه درباره
زنا وجود دارد.
که دلالت بر لزوم اجرای
حکم زنا دارد. اگرچه این حکم نسبت به افرادی که مرتکب عمل شنیع زنا میشوند متفاوت است، ولی در اجرای آن تردیدی وجود ندارد.از آنجا که این
گناه در صورت علنی شدن تاثیر زیادی در آلودگی جامعه دارد،
اسلام برای نجات جامعه از
انحراف و آلودگی احکامی را مقرر فرموده است که ممکن است فقط افراد بیباک و لاابالی مرتکب این
عمل شوند.
قرآن کریم در آیه دوم
سوره نور پیرامون زن و مرد
زناکار دستور محکم و قاطع صادر نموده و میفرماید: «الزانیة و الزانی فاجلدوا کلّ واحد منهما ماة جلدة»؛ «زن و مرد زناکار را هر یک صد تازیانه بزنید».
و برای تأکید بیشتر اضافه میکند: «و لا تاخذکم بهما رافة فی دین الله ان کنتم تؤمنون بالله و الیوم الاخر»؛ «هرگز نباید در اجرای این حد الهی گرفتار رأفت (و
محبت کاذب و دروغین) شوید، اگر به
خدا و روز جزا
ایمان دارید».
سرانجام در پایان
آیه به نکته دیگری برای تکمیل نتیجهگیری از این مجازات الهی اشاره کرده، میگوید: و باید گروهی از مؤمنان حضور داشته باشند و مجازات آن دو را مشاهده کنند: «و لیشهد عذابها طائفة من المؤمنین».
در واقع این آیه مشتمل بر سه دستور است:
حکم مجازات
زنان و
مردان آلوده به
فحشا؛
تأکید بر اینکه در اجرای این حد الهی گرفتار محبتها و احساسات بیمورد نشوید.
در حدیثی حضرت
پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآلهوسلم) فرمودهاند: بعضی از زمامداران را که یک تازیانه از حد الهی کم کردهاند، در صحنه محشر میآورند و به او گفته میشود چرا چنین کردی؟ در جواب میگوید: برای
رحمت به بندگان تو! پروردگار به او میگوید: آیا تو نسبت به آنها از من مهربانتر بودی؟! و دستور داده میشود او را به
آتش بیفکنید! دیگری را میآورند که یک تازیانه بر حد الهی افزوده، به او گفته میشود: چرا چنین کردی؟ در پاسخ میگوید: تا بندگانت از
معصیت تو خودداری کنند! خداوند میفرماید: تو از من آگاهتر و حکیمتر بودی؟! سپس دستور داده میشود او را به
آتش دوزخ ببرند.
دستور حضور جمعی از مؤمنان در صحنة مجازات است؛ چرا؟ که هدف این است که علاوه به گناهکار، دیگران نیز عبرت بگیرند؛ زیرا با توجه به بافت زندگی اجتماعی بشر آلودگیهای اخلاقی در یک فرد ثابت نمانده و به جامعه سرایت میکند، برای پاکسازی باید همانگونه که گناه برملا شده است، مجازات نیز برملا گردد.
مواردی که حکم زنا اعدام است:
آنچه در آیه دوم
سوره نساء بیان شده، یک حکم عمومی است که موارد استثنایی هم دارد؛ از جمله زنای مرد و
زن همسردار است که حد آن با تحقق شرایط اعدام است. منظور از محصن، مردی است که همسری دارد و همسرش در
اختیار اوست و محصنه به زنی میگویند که شوهر دارد و شوهرش نزد اوست. هرگاه کسی با داشتن چنین راه مشروعی مرتکب زنا شود، حد او اعدام میباشد.
شرایط و کیفیت اجرای این حکم در
کتب فقهی مشروحاً آمده است.
نیز زنای با محارم حکمش اعدام است. همچنین زنای به عُنف و
جبر که
حکم آن نیز همین است.
البته در بعضی موارد علاوه بر مسئله
تازیانه،
تبعید و پارهای دیگر از مجازاتها نیز وجود دارد که شرح آن را باید در کتب فقهی خواند.
برخی میپرسند: چرا اسلام قوانین جزایی و کیفری سخت و طاقتفرسایی مقرر نموده است؟
باید توجه داشت که قوانین کیفری اسلام، گرچه ظاهراً سخت و شدید هستند، ولی در مقابل راه اثبات
جرم در اسلام نیز آسان نیست و برای آن شرایطی تعیین شده که غالباً تا گناه علنی نشود، آن شرایط حاصل نمیگردد. به عنوان مثال افزایش تعداد شهود به چهار نفر که در آیه ۱۵ سوره نساء به آن اشاره شده است؛ به قدری که اتفاق میافتد فقط افرادی بیباک و بیپروا ممکن است
مجرم شناخته شوند و بدیهی است که اینچنین اشخاصی به اشد مجازات گرفتار شوند تا
عبرت دیگران گردند و محیط از آلودگی
گناه پاک گردد؛ همچنین برای شهادت شهود شرایطی تعیین شده است: از قبیل
رؤیت و عدم
قناعت به قرائن و هماهنگی در
شهادت، و مانند آن، که اثبات جرم را سختتر میکند.
نتیجه اینکه روش اسلام در تعیین
مجازات و راه اثبات جرم، روشی است که حداکثر تأثیر را در نجات جامعه از آلودگی به گناه دارد و در جایی که افراد مشمول این مجازاتها عملاً زیاد نیستند و به همین جهت از این روش به عنوان روش سهل و ممتنع تعبیر میکنیم.
در واقع اسلام هم به مسئله مجازات اهتمام میورزد و هم بر آن امتنان دارد... .
۱. امام خمینی (قدس سره)، تحریر الوسیله، بحث حدود زنا.
۲. محمدحسین طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، الطبعه الخامسه، ۱۴۰۴ هـ، ج۴، ص۲۳۳-۲۳۷.
۳. آیتالله مکارم شیرازی و همکاران، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۶۲، ج۱۴، ص۳۵۹-۳۶۰.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «حکم زنا در قرآن»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱۰/۱۱.