حوزه‌های علمیه
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: حوزه‌های علمیه، استقلال.
پرسش: با توجه به اینکه اکنون
حکومت اسلامی است، دیگر ضرورت حفظ
استقلال حوزه‌ها چیست؟ و اگر این استقلال ضرورت دارد، چرا
حوزه‌ها و
طلاب کمک‌های حکومت و
دولت را قبول می‌کنند؟
پاسخ:
اینکه چرا حوزه‌های علمیه باید مستقل باشند و اگر مستقل باشند، چرا بعضی از علما با دستگاه‌های حکومتی در ارتباط بودند، باید بگوییم حوزه‌های علمیه تا حال اگر توانسته‌اند در تمام ادوار و فرصت‌ها سخن
حق را تحقق بخشند و
آموزه‌های دینی و اهداف الهی و دین مقدس اسلام و احادیث ائمه اطهار را در زبان‌ها جاری سازند، در سایه استقلال آنها بوده و خود را بی‌نیاز از حکومت‌های وقت دانسته‌اند و
ظلم آنها را به‌خوبی افشا می‌کردند. و حتی در این راه از جان خود می‌گذشتند و مثل
شیخ فضل‌الله نوری به پای دار می‌رفتند و یا مثل
مدرس و نواب صفوی خون خود را اهدا می‌کردند.
علمایی هم که با دستگاه‌های حکومتی
باطل در ارتباط بودند، هیچ وقت نحوه کشورداری و حکومتی آنها را تأیید نمی‌کردند؛ بلکه با روش‌های مختلف و با برقراری ارتباط ظاهری و با مصلحت‌اندیشی که راهی نبود جز اینکه با حکومت وقت در ارتباط باشند، تا
دین مقدس اسلام و
تشیع را
تبلیغ کنند و حتی خود حکومت را کنترل و تحت تأثیر قرار دهند. و هیچ وجه اشتراکی بین حکومت‌های
باطل و شاهنشاهی و درباری با
علما و
دین مقدس اسلام وجود نداشت.
اما در مورد حال که حکومت اسلامی است و در مورد ضرورت تشکیل آن بعضی از
فقها از جمله امام(ره)
فتوا داده‌اند تشکیل دولت اسلامی، چون
واجب کفایی، بر عهده فقهای
عادل است، اگر یکی از آنان، تشکیل حکومت داد، بر دیگران
واجب است که از وی پیروی کنند.
پس از
انقلاب اسلامی که در رأس نظام امام خمینی(ره) به‌عنوان
ولی امر مسلمانان و حاکم اسلامی حکومت اسلامی را تشکیل داد، می‌بایست هزینه
خمس را بر عهده می‌گرفته، ولی مصلحت‌اندیشی ایشان، به اینجا منتهی شد که فرمود: «
وجوهات شرعیه، کما فی السابق در اختیار
مراجع قرار گیرد، تا با رعایت اولویت، در امور حوزه‌ها و مصالح دینی مصرف شود».
بعد از امام(ره)
مقام معظم رهبری نيز بر اين مصلحت‌انديشی تا حال باقی مانده است و هيچ منافاتی ندارد با اجازه و تأييد ولی امر
مسلمین با وجود تشكيل حكومت اسلامی مثل سابق علمای اعلام درگير اين مسئله باشند. چون اين مسئله نوعی تكريم به علمای اعلام می‌باشد.
و اما قسمت پايانی سؤال كه قيد شده چرا طلاب از كمک‌های حكومت و دولت بهره‌مند می‌شوند، بايد بگوييم حوزه هيچ‌گونه كمک و يارانه‌ای از سوی دولت دريافت ننموده است. و دريافتی طلاب فقط همين مبلغ محدود شهريه‌ای است كه از طرف
مراجع عظام پرداخت می‌شود. البته نبايد مسئله طلاب و روحانيونی كه مثل ساير مردم
کارمند دولت يا نهادها و یا مؤسسات می‌باشند را با حوزه و روحانيت اشتباه كرد؛ چون آنها مثل ساير كارمندان از مزايای شغلی برخوردار می‌باشند و مسئله آنها به‌طور‌كلی از حوزه جدا می‌باشد وگرنه هيچ‌گونه كمكی اعم از پرداخت
اجاره مسکن يا واگذاری
زمین يا اعطای
وام و ساير امتيازات كه
کارمندان دولت برخوردارند و يا هر كمكی كه جناب‌عالی در نظر داريد، از سوی
دولت مشاهده نشده است.
بهطوریكه اكثر طلبه‌ها بعد از ده، بيست سال در
طلبگی و تلاش و كوشش در خانه‌های استيجاری زندگی می‌كنند و مبلغ شهريه‌ای را هم كه دريافت می‌كنند، بابت اين امر پرداخت می‌كنند و امرار و معاش آنها منوط به ماه‌های تبليغی
رمضان و
محرم و مناسبت‌های مذهبی می‌باشد كه مبلغی را مردم به‌عنوان اهدايی پرداخت می‌كنند، كه اين امر هم بر مردم و هم بر دولت نمايان می‌باشد. بهطوریكه الان با اين تورم و گرانی به وجود آمده، اكثر طلبه‌ها از افراد پایين‌تر از متوسط
جامعه، در مضيقه و فشار زندگی می‌كنند.
از طرفی
تبلیغات سوء بيگانگان و دشمنان در خارج و افراد مغرض در داخل و عملكردهای انگشت‌شمار بعضی از طلبه‌ها با رعايت نكردن ذی طلبگی و ساده‌زيستی بعضی از مردم به اين نتيجه رسيده‌اند كه چون
روحانیت در انقلاب نقش اساسی را داشتند و دارند و در رأس
مملکت می‌باشند و شاهد مثال قرار دادن زندگی عده معدودی از طلبه‌ها، (هر‌چند آنها در نهايت يک ماشين و يک خانه خوب دارند كه اكثر مردم عادی هم آن را دارند) زندگی همه طلبه‌ها را مجلل و مرفه می‌پندارند. و اين‌گونه برداشت می‌كنند كه همه طلبه‌ها از كمک‌های
دولت برخوردارند و می‌گويند
حوزه مستقل است و... .
سایت اندیشه قم.
