حل مشکلات با دعا
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: مشکلات، دعا، مناجات.
پرسش: قبلاً هر مشکلی داشتم با دعا و مناجات حل می‌شد؛ اما اکنون نه. هر کاری می‌کنم، قبل از شروع خراب می‌شود، چه کنم؟
پاسخ:
سرتاسر زندگی انسان پوشیده از تلخی و شیرینی و شکست و
پیروزی می‌باشد. یک
روز مطابق میل و خواسته
انسان است و روز دیگر برخلاف آن و همه این‌ها از خصوصیات این
عالم است. برای ما انسان‌ها هر امتحانی یا بر توان و ظرفیت‌مان می‌افزاید، یا رشد و ترقی ما را به همراه دارد.
خداوند فرموده که دعا کنید، من
اجابت می‌کنم و در جای دیگر هم
دعوت به «سعی و تلاش» نموده است؛ اما آیا همه دعاهای ما در این
دنیا مستجاب می‌شود؟ همه سعی و تلاش‌های ما نتیجه‌بخش خواهد بود؟ در این‌جا قصد داریم به این سؤالات که در واقع پرسش و خواسته شما می‌باشد، پاسخ دهیم.
در مورد این‌که یک روز دعای انسان مستجاب می‌شود و روز دیگر مستجاب نمی‌شود. با نظر دقیق‌تری به شرایط دعا کردن، این مورد بیش‌تر روشن خواهد شد.
استجابت دعا، کسب‌و‌کار پاکیزه و
حلال است.
دوم، دعاکننده از نظر
ایمان و اعتقاد صحیح و محکم باشد.
حتی اگر اعتقاد داشته باشد، اما درباره اجابت دعایش از سوی
خدا دچار تردید باشد و صرفاً از روی
امتحان به درگاهش
دعا کند، دعایش مستجاب نمی‌گردد.
سوم ساعت و هنگامه دعاست؛ یعنی وقت و موقعیت در استجابت دعا نقش بسیار مهمی دارد.
حضرت
فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها) به خادمه خود ـ
فضه ـ فرمودند: هرگاه
آفتاب به وسط
آسمان رسید، مرا مطلع کن؛ چون آن هنگام، ساعتی است که دعا در آن به اجابت می‌رسد.
و شرایط دیگری مثل این‌که دعایش را با خواست الهی معلق کند و بگویند: «ما شاء الله لا حول و لا قوة الا بالله»؛ زیرا اجابت دعایش ممکن است
مفسده و دردسری به همراه داشته باشد (مثلاً به خاطر نابجا بودن یا زشت بودن تقاضایش، گاهی خدا خواسته ما را اجابت نمی‌کند؛ چون ممکن است مصلحت بهتری برایمان در نظر گرفته و ما چون
علم نداریم، اصرار می‌کنیم.
این‌ها و مسائل دیگری در مورد شرایط دعا و دعاکننده وجود دارد که شاید پرسشگر محترم از آن‌ها اطلاع داشته باشد. در این‌جا به سه نکته دیگر اشاره می‌کنیم و سپس به بررسی مسئله جناب‌عالی می‌پردازیم.
نکته اول: اگر دعایتان مستجاب شده، مواظب سه حالت باشید:
دچار
عجب نشو و به اجابت دعایت مغرور نشو: «عجب باعث فساد عمل و غلبه
شیطان است».
شکر و حمد خدا نمایی که تفضل کرده و دعای تو را اجابت نموده است؛ بلکه
مستحب است دو رکعت
نماز شکر به جا آوری.
همین که دعای تو مستجاب شد، ترک دعا نکنی و باز در
خانه خدا برو و او را از یاد نبر.
نکته دوم: اگر دعایتان مستجاب نشد، مواظب سه حالت باشید.
از
رحمت خدا مأیوس نشوی؛ زیرا به اجابت نرسیدن دعا ممکن است به خاطر گناهانی باشد که مانع اجابت می‌باشد. پس درصدد رفع آن‌ها به وسیله توبه باش.
ترک دعا نکن.
به
تقدیر الهی راضی باش تا همان رضای تو باعث
اجابت دعا شود.
نکته سوم: دعا کردن سه حالت دارد که به هر حالتی باشد، برای
انسان اجر معنوی دارد:
۱. صلاح بنده در آن است، و به او می‌رسد؛ اما مشروط به دعا نیست. در این صورت ثمره دعا، تقرب بنده به خداست.
۲. صلاح بنده در آن است و رسیدن به آن مشروط به دعا کردن است: «ثمره دعا یکی رسیدن به مطلوب و دیگری
تقرب به خدا است».
۳. صلاح بنده نبوده و به آن نمی‌رسد، چه دعا بکند و چه نکند: «ثمره دعا تقرب به خدا و عوض آن دعای ظاهراً مستجاب نشده، اجر و عطای اخروی است».
به‌طوری‌که انسان در
قیامت آرزو می‌کند ای کاش در
دنیا هیچ‌یک از دعاهایش مستجاب نمی‌شد و در عوض، در
آخرت از آن‌ها بهره می‌برد. «این در وقتی است که بنده در قیامت بزرگی و عظمت پاداش‌هایی را می‌بیند که در مقابل دعای مستجاب نشده‌اش به او داده‌اند».
با توجه به مطالب مذکور هر کسی با توجه به ویژگی‌ها و
اعمال و افکار و اقوال خود باید جست‌وجو کند که چرا دعایم مستجاب شد یا نشد و همان‌طور که قبلاً ذکر شد، استجابت یا عدم آن برای امتحان است «که خود اشاره کرده‌اید» یا برای توضیح در جد و
رشد و ترقی است؛ چراکه شاید اگر در ابتدای برقراری ارتباط با خدا، خداوند دعای شخص را زود مستجاب می‌کند تا ظرفیت معنوی‌اش بیش‌تر شود؛ ولی همین‌طور که ظرفیت وی بیش‌تر می‌شود، عرصه بر او تنگ‌تر می‌شود که این نیز برای
امتحان و ترفیع درجه می‌باشد.
و اما درباره این‌که گفته‌اید به هر کاری دست می‌زنید خراب می‌شود، باید یادآور شوم که:
همان‌طور که در مطلب قبلی بیان شد، دعا باید با سعی و تلاش همراه باشد و توجه داشته باشیم که دست‌یابی به
هدف تنها یک راه ندارد؛ بلکه می‌توان از راه‌های گوناگونی به آن رسید. زمانی می‌خواهیم کاری را شروع کنیم، باید در مورد هدف و نتیجه آن و نیز راه‌های دست‌یابی به آن هم خوب فکر کنیم و هم با اهل نظر «صاحب نظران»
مشورت کنیم و راهی را انتخاب کنیم که بهتر و نزدیک‌تر باشد.
این‌که شما تاکنون چندین پیشنهاد کار داشته‌اید، ولی قبل از شروع همه چیز خراب شده است، باید ریشه‌یابی کنید تا بفهمید علت خراب شدن آن چیست؟ پس از کشف علت به دنبال راه‌حل آن باشید. اگر علت آن مربوط به صلاح و
مصلحت شما می‌باشد و برگشت آن به دعا و ارتباط با خداست، در مسئله قبل توضیح داده شد که یا اصلاً به صلاح کار شما نیست که انجام بگیرد یا
صلاح هست؛ ولی از راه صحیح باید وارد شوید. باید دانست که دعا کردن وظیفه
انسان است؛ ولی نباید عجله کرد که زود به مقصد و مقصودش برسد. باید
صبر و حوصله کافی داشته باشیم.
اغلب افرادی که به مراحل عالی و
موفقیت رسیده‌اند، در
زندگی خود با مشکلات فراوانی مواجه شده‌اند و مشکل به تلاش آن‌ها افزود؛ هرچند تلخ بود، ولی با تلاش بیش‌تر خود به شیرینی پیروزی رسیده‌اند.
زندگی
ائمه (علیهم‌السّلام) را بررسی کنید که پر از
بلا و سختی و
آزمایش بوده، آن‌ها لحظه‌ای مأیوس نشدند و برعکس بر تلاش و
توکل خود افزودند. از سویی دیگر، در زندگی هر کسی با توجه به ظرفیت و توانایی‌هایش در معرض
امتحان و آزمایش قرار می‌گیرد و باید در این راه هرگز یأس به خود راه ندهد؛ زیرا یأس از خداوند
گناه بزرگی است و بزرگ‌ترین مانع در راه موفقیت و رسیدن به هدف است؛ و این نقطه قوت شماست که هم‌چنان با امید به آینده روشن در مقابل مشکلات و مصائب «مثل مصیبت فقدان پدر» مقاومت و ایستادگی می‌کنید. ارتباط خود را با خدا هر روز قوی‌تر از قبل نمایید؛ و مطمئن باشید همراه با هر سختی آسانی است. روزی انسان سنگ صبور و مشکل‌گشای دیگران می‌شود و روزی دیگر در معرض امتحان قرار می‌گیرد تا خودش را ارزیابی کند تا بداند کجاست و چه می‌کند و چه‌قدر تاب و توان مقاومت دارد.
۱. راز سختی‌ها و بلاها در زندگی، احمد لقمانی، انتشارات عطر سعادت.
۲. صاعد، علی برازش، تهران، امیرکبیر، دوم، ۱۳۷۴ ش.
۳. قمی، شیخ عباس، مقدمه کلیات مفاتیح‌الجنان، مرتضی احمدیان، قم، نشر مصطفی، چهارم، ۱۳۸۰ ش
۱. دکتر شرفی، محمدرضا، جوان و نیروی چهارم زندگی، نشر سروش تهران.
۲. فرهادیان، رضا، آن‌چه یک جوان باید بداند، نشر بوستان کتاب قم.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «حل مشکلات با دعا»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۰۳/۰۵.
