• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حقوق مخلوقات

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: حق، مخلوقات.
پرسش: آیا از منظر آموزه‌های اسلامی برای سایر مخلوقات نیز حق تعریف شده است؟

پاسخ:



در منابع دینی، روایات فراوانی وجود دارد که از آنها استفاده می‌شود که متعلق حق فقط انسان‌‌ها نیستند؛ بلکه سایر مخلوقات الاهی نیز حقوقی دارند که باید آنها را رعایت کرد؛ به‌عنوان مثال، در کتاب من لا یحضره الفقیه در قسمتی تحت عنوان "حق الدابة علی صاحبه" (حقوق حیوان بر صاحب آن)، روایاتی ذکر شده است که مشتمل بر حقوق حیوانات بر صاحبانشان می‌باشد، از باب نمونه در آن‌جا می‌خوانیم:

۱.۱ - روایتی از پیامبر درباره حق حیوانات

پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ فرمودند: برای حیوانات بر گردن صاحبشان حقوقی است و آن، این‌که هرگاه که از او پیاده شد، به او علف دهد و اگر بر آب گذر کرد، به او آب دهد، بیش از طاقتش بر او بار نگذارد، هم‌چنین مافوق توانش او را راه نبرد و هرگز به‌صورت او نزند؛ زیرا او ذکر خداوند را می‌گوید.

۱.۲ - روایتی از امام صادق

هم‌چنین در کتاب بحارالانوار، باب "حق الدابة علی صاحبه"، روایاتی در این موضوع آمده است؛ از جمله این روایت:

امام صادق ـ علیه‌السلام ـ می‌فرماید: برای حیوانات بر گردن صاحبشان هفت حق است: ۱. بیش از طاقتش بر او بار نگذارد؛ ۲. هرگاه از او پیاده شد، به او علف بدهد؛ ۳. اگر بر آب گذشت، به او آب بدهد و ... .


بنابراین با توجه به روایاتی که درباره حقوق مخلوقات دیگر غیر از انسان بیان شده، به‌دست می‌آید که متعلق حق فقط انسان نیست؛ بلکه سایر مخلوقات نیز دارای حقوق‌اند.



۱. شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، دفتر انتشارات اسلامی، قم، ۱۴۱۳ ق.    
۲. مجلسی، محمدباقر، بحارالأنوار، مؤسسة الوفاء، بیروت، سال ۱۴۰۴ ق.    



پایگاه اسلام کوئست.    


رده‌های این صفحه : اخلاق اسلامی | حقوق حیوانات




جعبه ابزار