• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حضور زن در جامعه

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: حضور زن در اجتماع، بیرون رفتن زن، حدود روابط زن و مرد.
پرسش: آیا برای جلوگیری از تماس زن و مرد، زن باید در خانه بماند و با مردان هیچ گونه تماسی نداشته باشد؟
پاسخ: اسلام زن را در سایه‌ی حجاب و سایر فضایل به صحنه می‌آورد تا معلّم عاطفه ، رقّت ، درمان، لطف، صفا، وفا و مانند آن شود.



تعالیم اسلامی برای آن است که به انسان حیات و پویایی بخشد و به او روح و بینش و جنبش دهد. بنابراین تعلیماتی که اثر حیات بخشی ندارد و برعکس مردگی و سکون ایجاد کرده، بشر را از جنبش و حرکت باز می‌دارد و او را جامد و افسرده می‌کند، از اسلام نیست. احکام اسلامی از تعادل و توازن خاصّی برخوردار بوده، مطابق با روحیات و نیازمندی‌های واقعی او تنظیم شده است.


حرف زدن زن و مرد و برخورد آنان در زندگی روزمرّه، بدون اشکال است؛ مانند روابطی که استاد و دانشجو، کارمندان ادارات و... در سطح جامعه با هم دارند. اسلام می‌گوید نه حبس و رکود و نه اختلاط و روابط آزاد ؛ بلکه حضور زن در جامعه جایز است؛ البته با حفظ حریم. سنّت جاری مسلمین از زمان رسول خدا (صلی الله علیه وآله) همین بوده است که زنان از شرکت در مجالس و مجامع منع نمی‌شده‌اند؛ ولی همواره اصل «حریم» رعایت شده است. در مساجد و مجامع، حتی در کوچه و معبر، زن با مرد مختلط نبوده است.
اسلام می‌خواهد جامعه عاری از هر گونه نگاه و رفتار هوس آلود و سرشار از کار و فعّالیت و پیشرفت باشد و زن و مرد فارغ از دغدغده‌های شهوانی، به تحصیل و سایر کارهای زندگی برسند.


« آیت الله جوادی آملی » درباره‌ی حدود و روابط اجتماعی زن و مرد می‌گوید:
در بخش مسائل اجتماعی، قرآن ما را متوجه کرده و می فرماید:
گاهی تعصب جاهلی یا رواج فرهنگ ناصواب یا تعصّب خام و مانند آن، به مرد این چنین تلقین می‌کند که نمی‌توان با زن در یک مؤسسه همکاری کرد یا زن در جامعه نمی‌تواند حضورِ فعّال داشته باشد.
قرآن کریم در این زمینه می‌فرماید: این گونه از تعصّبات و رسومات جاهلی را که فرهنگ باطل است، بزدایید. «... و عاشِرُو هُنّ بالمَعْرُوفِ و اِنْ کَرِهْتُمُوهُنَّ...» و اگر خوشتان نمی‌آید که آن‌ها مانند شما سمتی داشته باشند و در جامعه و صحنه‌ی سیاست و صحنه‌ی درمان و پزشکی و صحنه‌ی فرهنگ و تدریس حضور داشته باشند، این امر را تحمّل کنید؛ شاید خیر فراوانی در این کار باشد و شما نمی‌دانید.
[۴] آیت الله جوادی آملی، زن در آیینه ی جلال و جمال، ص۳۹۴ و ۳۹۵.



اسلام زن را در سایه‌ی حجاب و سایر فضایل به صحنه می‌آورد تا معلم عاطفه ، رقّت ، درمان، لطف، صفا، وفا و مانند آن شود. دنیای کنونی حجاب را از زن گرفته است، تا زن به عنوان بازیچه به بازار بیاید و غریزه را تامین کند.
زن وقتی با سرمایه‌ی غریزه به جامعه آمد، دیگر معلّم عاطفه نیست؛ فرمان شهوت می‌دهد، نه دستورِ گذشت. شهوت جز کوری و کری چیزی به همراه ندارد. لذا اسلام اصرار دارد که زن در جامعه بیاید ولی با حجاب بیاید؛ یعنی بیاید درس عفت و عاطفه بدهد نه این که شهوت و غریزه بیاموزد.
[۵] زن در آیینه ی جلال و جمال، ص۳۹۷.

هر چند همیشه نقش زن در خانواده و حضور مؤثر او از اهمّیّت ویژه‌ای برخوردار است، زن محور مهر و محبت خانه و قطب عواطف و احساسات زندگی بوده و شور و نشاط خانه از وجود اوست و مادری که چشم امید جامعه، به نسلی است که در دامان پاکش پرورش می‌یابد.
نکته‌ی دیگر آن که مفید بودن زن برای جامعه، منحصر به کار در اداره و یا شرکتی نیست؛ بلکه اگر شخصی یکی از مواردی را که جامعه نیازمند آن است، بر عهده گیرد و ثمره‌ی تلاش او در راستای اعتلای اجتماع باشد، حضور مفید دارد؛ همانند دانشمندی که یک عمر مشغول تحقیق و نگارش است، بدیهی است پرورش صحیح نیروی انسانی و تربیت درست آن از مفیدترین کارها بوده و کار گشایی آن از مشاغل دیگر بیش‌تر است. پیشرفت تحصیلی جوانان و بالا رفتن سطح فرهنگ عمومی و کاهش بزهکاری و انحرافات جوانان و اعتیاد ... همه‌ی این ها به طور مستقیم بستگی به کانون خانواده دارد و زن می‌تواند محوری‌ترین نقش را در سلامت خانواده ایفا نماید.


روزی پیامبر (صلی الله علیه وآله) در جمع یاران و اصحابش نشسته بود« اسماء بنت یزید انصاریه » به نمایندگی از زنان به حضور پیامبر رسید و پس از ایراد خطبه‌ای، درباره‌ی خانه نشینی زنان و برخورداری مردها از فضیلت جهاد و حج و جمعه و... سؤال نمود.
پیامبر(صلی الله علیه وآله) رو به اصحاب کرد و (در تحسین او) گفت: شما تا کنون زنی به این فضیلت دیده‌اید که در مسائل دینی این چنین سؤال کند؟ سپس رو به زن کرد و فرمود:
ای زن برگرد به همه‌ی زن‌هایی که تو نماینده‌ی آن‌هایی اعلام کن که مسئولیّت تربیت خانواده و تشکیل خانه، شوهرداری ، حسن تبعّل ، (که چشم و گوش شوهر در بیرون به گناه نیفتد و دستش به خیانت باز نشود،) نیک شوهر داری کردن و حفظ خانواده و به دوش کشیدن ارکان آن و حفظ فرزندان و اموال و تامین آبرو ، معادل همه‌ی آن فضایلی است که بر شمردی.
[۶] علامه طباطبایی، تفسیر المیزان، ج۴، ص۳۷.

در نتیجه تبدیل خانواده از کانون تربیت جسم و جان آدمی به یک خوابگاه و محل استراحت افرادی که از کار روزانه خسته و کوفته‌اند، از اشتباهات جامعه‌ی امروزی است.


۱. مرتضی مطهری، حق و باطل، ص۱۳۵.    
۲. مرتضی مطهری، مسئله‌ی حجاب، ص۲۴۱.    
۳. نساء/سوره۴، آیه۱۹.    
۴. آیت الله جوادی آملی، زن در آیینه ی جلال و جمال، ص۳۹۴ و ۳۹۵.
۵. زن در آیینه ی جلال و جمال، ص۳۹۷.
۶. علامه طباطبایی، تفسیر المیزان، ج۴، ص۳۷.



سایت اندیشه قم.    


رده‌های این صفحه : حضور زن در جامعه | زنان




جعبه ابزار