تعیین مدت خلافت توسط پیامبر

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف

---

کلیدواژه: پیامبر اکرم، خلافت، امام معصوم، سال.

پرسش: پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود:
«الخلافة فی امتی ثلاثون سنة ثم ملک بعد ذلک؛ خلافت در امت من سی سال است و پس از آن پادشاهی است.»
این حدیث چگونه با دیگر احادیث پیامبر که جانشینان او دوازده نفرند، قابل جمع است؟ خلافت دوازده امام بیش از سی سال بوده است.

---

اوصافی که برای دوازده خلیفه ذکر شده مانند اینکه دوازده امام به حقّ هستند، قیام دین به وجود آنهاست و دیگر تعبیرها، دلالت بر آمدن دوازده امام معصوم و برحق دارد، ولی در حدیث فوق، اشاره به آمدن تعدادی خلیفه تا سی سال بعد از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) دارد. در عمل خلافت تا امام حسن (علیه‌السّلام) سی سال شده است و پس از آن، سرآغاز پادشاهی است.
در این حدیث سخنی از حقانیت یا غیرحق بودن این خلفا نیست. لذا مقصود خلافت ظاهری است، گر چه امیرالمؤمنین و امام حسن (علیه‌السّلام) خلیفه‌های بر حق بودند.
ابن‌تیمیه حدیث سی سال خلافت را در "منهاج السنة" ضعیف خوانده است.

---