تشویق فرزندان به نماز خواندن
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: تشویق، نماز خواندن، فرزندان.
پرسش: چه راه‌حلی پیشنهاد می‌کنید که من بتوانم از آن راه، بچه‌هایم را تشویق به خواندن نماز کنم؛ در‌حالی‌که هم من و هم پدرشان نماز خود را اول وقت می‌خوانیم؛ ولی بچه‌ها نماز را سبک می‌شمارند.
پاسخ:
اهمیت توجه و عنایت به تربیت دینی و مذهبی فرزندان در مقاطع مختلف سنی بر هیچ‌کس پوشیده نیست. یکی از مهم‌ترین وظایف والدین،
تربیت فرزندان در بُعد دینی و مذهبی (از جمله
نماز) است که در دوران کودکی و نوجوانی باید انجام شود. اگر والدین بتوانند از همان سال‌های اولیه، فرزندان خود را به نماز و مسائل اسلامی
عادت دهند، در بزرگ‌سالی نیز اهل نماز خواهند بود.
بنابراین شما می‌توانید از این فرصت به خوبی استفاده کرده و با به کارگیری روش‌های زیر
فرزندان خود را به نماز و دیگر مسائل مذهبی علاقه‌مند کنید:
برقراری ارتباط عاطفی با فرزندان و پرهیز از ارتباط دستوری و خشک.
یکی از عوامل مؤثر در
تشویق و عادت‌دهی فرزندان به نماز، برقراری ارتباط عاطفی و محبت‌آمیز با آنان است. اگر ارتباط والدین با فرزندان صمیمی و دوستانه باشد، فرزندان به گفته‌های والدین احترام می‌گذارند و از رفتارهای آنان نیز
تبعیت می‌نمایند. بنابراین سعی کنید با برقراری ارتباط صمیمی با فرزندانتان،
اعتماد آنان را نسبت به خود جلب کنید، در آن صورت در تمام رفتارها (از جمله
نماز خواندن) با شما همانندسازی خواهند نمود و اگر آنان را به نماز دعوت کنید نیز می‌پذیرند.
از روش‌های تحکم‌آمیز و دستوری جداً پرهیز نمایید؛ زیرا فرزندان ـ به خصوص در دوران نوجوانی ـ از دستور دادن و برخورد تحکم‌آمیز به شدت متنفرند.
استفاده از روش
محبت و حاکی از احترام در [[سیره پیامبر [[]]|سیره عملی رسول خدا]] نیز وجود داشته است.
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) وقتی مأموریت یافت تا خویشان خود را به
دین اسلام دعوت نماید، در مجلسی که به همین منظور تشکیل داده بود، پیش از
ابلاغ دعوت خود، از آن‌ها به‌خوبی پذیرایی کرد و آن‌گاه آنان را به پذیرش دین الهی
دعوت کرد.
یکی از مشکلات اساسی
تربیت در عصر حاضر، کمبود یا نبودن الگوها یا هم‌خوانی نداشتن الگوها با یادگیرنده است.
الگودهی در
تربیت فرزندان به نماز، یکی از روش‌های مهم محسوب می‌شود. در نامه خود اشاره نموده بودید که هم من و هم پدرشان نماز خود را اول وقت می‌خوانیم؛ ولی فرزندان ما نماز را سبک می‌شمارند؛ از این سخن شما استفاده می‌شود که به نقش الگوها در
تربیت مذهبی فرزندان توجه دارید و
تعجب نموده‌اید که چرا فرزندان شما اهل
نماز اول وقت نیستند.
در این زمینه باید عرض نمود که یکی از عوامل موثر در روش الگودهی، تناسب سنی بین الگوها و یادگیرندگان است. شاید همین تفاوت سنی یا نحوه روابط شما با فرزندان باعث شده که مانند شما رفتار نکنند. بنابراین چه خوب است که الگوهای متناسب با سن فرزندانتان معرفی کنید. سعی کنید افرادی که از نظر سنی و جنسی با آنان یکسان هستند، معرفی کنید و حتی زمینه دوستی‌شان را فراهم کنید تا رفتارهای خوب و پسندیده را از آنان یاد بگیرند. در هر حال بهترین وسیله تشویق فرزندان به نماز اول وقت، عمل والدین است. اهمیت به نماز اول وقت از طرف والدین در درازمدت و به‌طور ناخودآگاه، فرزندان را به نماز اول وقت تشویق می‌کند. همچنین توجه داشته باشید که فرزندان ۱۰ تا ۱۲ ساله شما هنوز به آن حد از درک نرسیده‌اند که حتماً خود را به نماز اول وقت موظف بدانند. باز هم تکرار می‌کنم خودتان نماز را سبک نشمارید. یقیناً فرزندان الگو خواهند گرفت.
با فرزندان درباره اهمیت نماز سخن بگویید.
یکی از عواملی که باعث می‌شود افراد نسبت به اصل نماز یا نماز اول وقت بی‌اعتنایی کنند، عدم آگاهی آنان است. بنابراین اگر فکر می‌کنید که فرزندان شما در مورد اهمیت نماز آگاهی لازم را ندارند، روایاتی را در این زمینه به آن‌ها بگویید.
در
روایات آمده است که «نماز عمود دین است؛ نماز ملاک و معیار قبولی
اعمال است؛ نماز
معراج مؤمن است؛
و در
قرآن آمده است که: نماز،
انسان را از و
منکرات باز می‌دارد.
درباره اهمیت و فضیلت نماز اول وقت با فرزندانتان سخن بگویید؛
درباره فضیلت نماز اول وقت نیز روایات بسیاری وجود دارد؛ از جمله این‌که انسان باید سعی کند نماز خود را در اول وقت بخواند؛ مگر آن‌که مشکل یا عذری داشته باشد.
به این نیز توجه داشته باشید که بیان مستقیم فضایل نماز اول وقت، چندان مناسب نیست؛ بلکه بهتر است که در این باره در قالب
داستان،
حکایت و
شعر با فرزندان صحبت شود تا اثرپذیری آن‌ها کامل شود.
در پایان لازم به یادآوری است که نماز اول وقت، دارای فضیلت بیش‌تر می‌باشد؛ بنابراین اگر فرزندان شما اهل نماز هستند و
نماز خود را مرتب می‌خوانند و لو در غیر اول وقت، باید آن‌ها را تشویق کنید که ادامه دهند و هرگز آنان به خاطر آن‌که نمازشان را در اول وقت نمی‌خوانند، مورد نکوهش و
تنبیه قرار ندهید؛ زیرا ممکن است از اصل نماز دلسرد شوند و به‌کلی ترک کنند.
امیدوارم که بتوانید با استفاده از روش‌های مذکور، فرزندان خود را به نماز اول وقت
عادت دهید، اگر باز هم برای ما نامه ارسال کردید، لطف کرده
سن و
جنسیت فرزندان خود را نیز متذکر شوید تا به صورت دقیق‌تر بتوانیم شما را راهنمایی کنیم و روش‌های متناسب با سن آنان را بازگو نماییم.
۱. عباس عزیزی، سیمای نماز، انتشارات صلاة، چهارم، ۱۳۸۱ ش.
۲. جمعی از نویسندگان، نماز حقیقت درخشنده، ستاد اقامه نماز، اول، ۱۳۷۶ ش.
۳. حسن توانایان فرد، بهره‌وری در آموزش‌های نماز، مؤلف، دوم، ۱۳۷۶ ش.
۴. محسن قرائتی، راز نماز برای جوانان، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، اول، ۱۳۶۸ ش.
۵. غلام‌علی افروز، چه‌گونه فرزندانمان را به نماز خواندن عادت دهیم.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «تشویق فرزندان به نماز خواندن»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۱۱/۰۵.
