ترس کودکان از زیارت
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: ترس، کودکان، حرم امام رضا (علیه‌السلام)، زیارت.
پرسش: فرزندم از آمدن به زیارت می‌ترسد، چه‌گونه به حرم امام رضا (علیه‌السلام) علاقه‌مندش کنم؟
پاسخ:
برای تشخیص درست مشکلات روانی اطلاعات بیشتری نیاز است. از آنجا که اطلاعات لازم ازجمله سن کودک، مدت این بیماری و ... در
اختیار ما قرار نگرفته است، ارائه راهکاردقیق و مناسب شما امکان‌پذیر نیست. لذا ما به ذکرکلیاتی در این زمینه می‌پردازیم.
ترس در کودکان تا حدودی طبیعی است. کودکان نسبت به صداهای شدید و غیر منتظره واکنش نشان می‌دهند، کودکان از غریبه‌ها می‌ترسند، ترس از
حیوانات نیز برای بیشتر بچه‌ها عادی است. ترس از تاریکی برای چند سال ادامه می‌یابد؛ ولی ممکن است پیش از رسیدن بچه به سن هشت سالگی یا نه سالگی کم‌تر شود.هر سنی ترس‌های مخصوص به خود را دارد. یکی از ترس‌های فراگیر در
زندگی کودکان ترس از مدرسه، شرکت در اجتماع و رفتن به جاهای شلوغ و پر سروصداست.
در این‌که علت ترس کودکان چیست، تحقیقات زیادی انجام شده است، برخی عوامل زیستی و فیزیولوژی را در ایجاد ترس کودکان دخیل دانسته و عده‌ای نیز معتقدند که ترس در اثر یادگیری و
تقلید ایجاد می‌شود. به هر حال، چه این‌که علت ترس کودکان عوامل زیستی باشد یا یادگیری از محیط، در هر دو صورت آن‌چه مهم است این است که والدین و اطرافیان باید به‌گونه‌ای با کودک برخورد کنند که ترس آن‌ها به صورت طبیعی از بین برود. اگر والدین روش مناسب را به کار نگیرند،
ترس کودکان ممکن است ادامه پیدا کند و به صورت یک مشکل و اختلال رفتاری ظاهر شود. بسیاری از افرادی که در بزرگ‌سالی دچار
ترس و
اضطراب هستند و از تاریکی، جاهای بلند، محل‌های شلوغ و... می‌ترسند، به خاطر آن است که ترس آن‌ها در دوره کودکی به صورت صحیح و مطلوب از بین نرفته و به مرور زمان به یک
بیماری تبدیل شده است.
با توجه به آن‌چه گذشت، ترس فرزند شما از رفتن به حرم
امام رضا (علیه‌السلام) که محل شلوغ و پر رفت‌و آمدی هست، در این
سن کاملاً طبیعی است و هیچ جای نگرانی ندارد.
آن‌چه مهم است این است که شما باید به گونه‌ای عمل کنید که ترس آن‌ها به مرور زمان و به صورت طبیعی از بین برود.
با توجه به آن‌که شما از خادمین حرم امام رضا (علیه‌السلام) هستید و بودن در آنجا نوعی
شغل و کار برای شما به حساب می‌آید و همیشه در حرم هستید، ممکن است این مسئله خود به نحوی نگرش منفی در فرزندان شما ایجاد کرده باشد و عدم علاقه فرزندان به حرم تحلیل دیگری داشته باشد.
کودکان دوست دارند که
پدر و مادر آن‌ها همیشه همراهشان باشند. زودتر از سر کار بیایند و لحظاتی به بازی و تفریح با آن‌ها بپردازند یا به پارک بروند. حالا اگر پدر یا مادر کم‌تر به کودکان رسیدگی کنند و دیر از سر کار بیایند، آن هم خسته و ناراحت، در این صورت کودک از شغل و کار پدر و مادر و جایی که آن‌ها مشغول کار هستند، نیز متنفر می‌شوند؛ چون احساس می‌کنند که اگر پدرم این شغل را نمی‌داشت و به اینجا نمی‌رفت، بهتر می‌توانست به ما رسیدگی کند و همراه ما باشد. احتمال دارد، شغل شما باعث دل‌زدگی فرزندانتان از حرم شده باشد.
احتمال دیگر این است که شاید وقتی فرزندان خود را به حرم برده‌اید، خاطره بدی دارند و یا شما مشغول کار شده و کم‌تر به ایشان رسیدگی کرده‌اید.
عامل هر چه باشد، مهم نیست. آن‌چه مهم است این است که بعد از این باید شیوه‌هایی را به کار گیرید که فرزندان شما به
حرم علاقه‌مند شوند. بنابراین توصیه‌های زیر را در نظر داشته باشید:
نباید انتظار داشت که
کودکان همان تصور و شناخت و علاقه‌ای را به حرم داشته باشند که ما داریم. ما به عنوان افراد بزرگ‌سال،
شناخت بهتری نسبت به امام رضا (علیه‌السلام) و
ثواب زیارت آن حضرت داریم و به همین قصد به زیارت می‌رویم؛ اما شناخت کودکان در این سن بسیار محدود و سطحی است.
آن‌ها معنی زیارت و ثواب را دقیقاً نمی‌دانند. چه‌بسا زیارت رفتن را نوعی بازی و سرگرمی و
تفریح برای خود بدانند. همان‌طور که
نماز خواندن کودکان نیز واقعی و دقیق نیست و آن را نوعی
بازی و سرگرمی می‌دانند.
فرزندانتان را به زور و با اکراه و
اجبار به حرم نبرید؛ زیرا این کار باعث می‌شود آن‌ها از حرم به کلی دلزده شوند.
اگر می‌دانید که فرزندان شما علاقه‌ای به حرم ندارند، بیش از اندازه به حرم نبرید.
برای آن‌که فرزندان شما به حرم علاقه‌مند شوند، آن‌ها را برای حرم رفتن مجبور نکنید؛ بلکه با ظرافت‌هایی سعی کنید خاطرات خوشی از حرم برای او ایجاد کنید؛ مثلا حرم رفتن را با منزل یکی از دوستان، پارک، یا جای دیگری که مورد علاقه فرزندان شماست هماهنگ کنید. یا وقتی مشغول کار هستید، به منزل زنگ بزنید که فرزندان شما به حرم بیایند تا از آنجا خانه یکی از دوستان بروید. وقتی فرزندان شما به حرم آمدند، هدیه‌ای به آن‌ها بدهید و... این‌گونه رفتارها باعث می‌شود که فرزندان شما کم‌کم به حرم علاقه‌مند شوند.
امید است با رعایت این نکات بتوانید فرزندانتان را نسبت به حرم امام رضا (علیه‌السلام) علاقه‌مند نموده و با
تربیت درست او، فرزند سالمی تحویل جامعه دهید.
پیامبر گرامی اسلام می‌فرماید: «
اکرموا اولادکم، احسنوا آدابهم»؛ فرزندان خود را گرامی بدارید و با آداب نیکو با آن‌ها
معاشرت کنید.
۱. مارگارت، هاید، ترس و ترس‌های مرضی، ترجمه: شمسی زند، انیس، ۱۳۷۳ ش.
۲. هلموت یونکر، روان‌شناسی ترس، ترجمه: طوبی کیان بخت، انتشارات یگانه، ۱۳۷۳ ش.
۳. عبدالکریم پاک نیا، تربیت در سیره و سخن امام حسن مجتبی، انتشارات هجرت، چ اول، ۱۳۸۲ ش.
۴. پرنگل، نیازهای کودکان، ترجمه: نیره ایجادی، انتشارات رشد، چ اول، ۱۳۸۰ ش.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «ترس کودکان از زیارت»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۱۱/۰۴.
