تحقیر شدن در محیط کار
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: کار، تحقیر شدن.
پرسش: من دیپلم دارم و فعلاً شاگرد میکانیک هستم که با اینکه بزرگترم، ولی از او کتک میخورم و به من خنگ میگوید؛ البته هر جا کار کردم، به من خنگ میگفتند. نمیدانم آیا واقعاً خنگ هستم یا نه؟ به همین دلیل آرزوی مردن میکنم. لطفاً مرا در این موضوع راهنمایی کنید؟
پاسخ: برای موفقیت و پیشرفت در کار، چند راهکار را بیان میکنیم: علاقه داشتن به کار، انجام کار به اندازه توان و قدرت، تصمیمگیری و برنامهریزی، عجله نکردن در کار، معاشرت با افراد با فرهنگ، بیان نکردن نقطهضعفها، پرهیز از شوخی و کارهای سبک، اهمیت ندادن به قضاوتهای نادرست دیگران، متمرکز شدن در یک کار، پرهیز از گناه، توجه به نماز و سحرخیزی، توسل و دعا، پرهیز از همنشینی با افراد بیاراده، احترام گذاشتن به دوستان، تواناییهای خود را باور داشتن، باصلابت بودن و نقطه ضعف از خود نشان ندادن، و صبر و توکل داشتن.
در رابطه با سؤال شما مناسب است ابتدا نکاتی را از باب مقدمه بیان کنیم و سپس به ارائه راهکارهایی در رابطه با سؤال شما بپردازیم:
خداوند متعال انسانها را متفاوت آفریده و به هر کسی توانایی ویژهای عنایت فرموده است، بهطوریکه در تکتک افراد بشر توانایی و قابلیت هر کاری را به ودیعه ننهاده است؛ بلکه برای گردش چرخهای اجتماع افراد را با ذوق و استعداد مخصوصی آفریده است، تا هر کسی رشتهای و کاری را که دوست دارد و توانایی آن را هم دارد، دنبال کند. پارهای از شکستها و ناکامیهای
نوجوانان و
جوانان، معلول این است که آنان گاهی بر اثر تبلیغات غلط و تربیتهای نادرست دنبال کاری میروند که ذوق و
استعداد آن را ندارند و لذا شکست خورده و توسریخور میشوند. از
ادیسون سؤال شد که چرا اغلب جوانان موفق نمیشوند؟ گفت: برای اینکه راه خود را نمیشناسند و در جاده دیگری گام برمیدارند.
همه افراد جامعه به یک ارزشیابی ثابت و استوار از خود، احترام به خود و احترام به دیگران نیازمندند و هیچکس نمیتواند نسبت به داوری دیگران بیتفاوت باشد. البته داوری دیگران همیشه واقعبینانه نیست، و چهبسا اشتباه و صددرصد خلاف واقع است. نوجوانان و جوانان نسبت به داوری دیگران حساسیت بیشتری دارند و به احترام و تشویق بیشتری هم نیاز دارند و اگر در مدرسه یا محیط کار یا منزل، مورد تشویق منطقی قرار گیرند، بر
خلاقیت و تلاش خود میافزایند و سعی میکنند در کارها،
پیشرفت داشته باشند؛ و بالعکس اگر نوجوانی در محیطی همراه با
تحقیر و سرزنش یا تنبیه مواجه گردد، نهتنها پیشرفت نداشته، بلکه به
افسردگی، درماندگی و احساس ناتوانی ذاتی گرفتار میشود. لذا در دستورات دینی و تربیتی به مسئله
تشویق و تنبیه توجه زیادی شده است.
ناکامی و شکست و عدم بازخورد مناسب در کارها باعث اختلال میشود که به آن «درماندگی آموختهشده» میگویند؛ مثلاً فردی که توانایی انجام کاری را دارد، ولی به دلایل متعدد مرتب به او القا میشود که تو نمیتوانی یا عقبمانده هستی یا اینکه
پاداش مناسب از کار خود نمیگیرد، او در آینده به ناتوانی آموختهشده گرفتار میشود و خودش هم باور میکند که ناتوان است؛ درحالیکه در واقع توانایی و استعداد دارد.
اکنون برخی راهکارهای مناسب را برای حل مشکل بیان میکنیم:
اگر به کاری
علاقه ندارید یا احساس میکنید استعداد آن را ندارید، وارد آن کار نشوید.
سعی کنید به اندازه توان و
قدرت خود و به مقداری که میتوانید کاری را به خوبی انجام دهید، تصمیم بگیرید و برنامه داشته باشید.
از عجله در کارها پرهیز کنید و با حوصله و دقت اقدام کنید.
محیط کار خود را عوض کرده و با افرادی که از نظر فرهنگی و اجتماعی مناسب هستند،
معاشرت داشته باشید. کار کردن در کنار کسانی که به
انسان سرکوفت میزنند، موجب یأس و
ناامیدی انسان میشود.
از گذشته خود و نقاط ضعف خودتان و درددلهای خود به دوستان جدید چیزی نگویید؛ بلکه شما تلاش کنید تا کار را بهتر یاد بگیرید و توانمندیهای خود را به اثبات برسانید.
از
شوخی و کارهای سبک پرهیز نمایید.
به توانایی و استعداد خود
ایمان داشته باشید و سعی کنید به قضاوتهای نادرست دیگران اهمیت ندهید. فقط درصدد تقویت استعدادهای خود باشید.
در یک کار متمرکز شوید و از پراکندهکاری اجتناب نماید، به دست آوردن تخصص در یک زمینه بهتر است.
نماز،
سحرخیزی، دوری از
گناه را جدی بگیرید.
توسل،
دعا و رابطه معنوی با
خداوند را هر
روز بهتر کنید.
از همنشینی با افراد هرزه، بیاراده، بیکار، معصیتکار، شدیداً اجتناب کنید.
به دوستان خود احترام کرده و با متانت رفتار کنید.
به توانایی و استعداد خود باور داشته باشید و عقبنشینی نکنید و
یقین بدانید که میتوانید؛ حتی ضعیفترین افراد توانایی
پیشرفت را دارند.
بهانه و نقطه ضعف از خود نشان ندهید و با صلابت باشید.
صبر، حوصله، دقت،
توکل بر قدرت خداوند،
تفکر در امور، سرلوحه کارتان باشد.
در صورت امکان آموزش، تمرین نسبت به کارتان را محلی غیر از محل کار دنبال کنید.
انتظار نداشته باشید با خواندن این نکات همه مسائل حل شود. اینگونه مسائل نیاز به زمان به همراه به کار بردن توصیهها دارد؛ ولی چنانچه با گذشت زمان و بهکارگیری نکات ارائه شده، تغییری ایجاد نشد، سعی کنید با مراجعه حضوری به یکی از مراکز
مشاوره، مسئله را با آنها مطرح کنید و بدانید که در صورت پیگیری حتماً همه چیز حل خواهد شد.
۱. بودو، آلن، خلاقیت در آموزشگاه (ترجمه علی خانزاده)، انتشارات مهر.
۲. علی قائمی، خانواده و مسائل نوجوان و جوان، ج۱ و ۲، انتشارات شفق، ۱۳۷۰ ش.
۳. علی قائمی، دنیای جوان، انتشارات سازمان ملی جوانان.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «تحقیر شدن در محیط کار»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۰۷/۲۷.