ایمان و عمل
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: ایمان، عمل صالح، پاداش، اجر، مؤمنان.
پرسش: چه‌گونه می‌توان از آیه «
إِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ إِنَّا لا نُضیعُ أَجْرَ مَنْ أَحْسَنَ عَمَلاً» (آیه ۳۰ سوره کهف)
استفاده کرد که ایمان بدون عمل ارزشی ندارد؟
پاسخ:
خداوند در قرآن کریم در ارتباط با پاداش مؤمنان می‌فرماید: «
إِنَّ الَّذینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ إِنَّا لا نُضیعُ أَجْرَ مَنْ أَحْسَنَ عَمَلاً»؛
مسلّماً کسانی که
ایمان آوردند و کارهای شایسته انجام دادند، ما پاداش نیکوکاران را ضایع نخواهیم کرد.
این جمله بیان جزای
مؤمنان و مزد ایشان در برابر ایمان و
عمل صالحشان است. اگر در آخر
آیه فرمود: ما پاداش کسانی را که کارهای نیک انجام داده‌اند، ضایع نمی‌کنیم، و نفرمود: ما برای آنان چنین و چنان تهیه کرده‌ایم؛ برای این است که عنایت
خدای تعالی و
شکر او را نسبت به این طائفه برساند، وگرنه ممکن بود بگوید ما چنین و چنان مزد می‌دهیم؛ ولی فرمود: ما مزد چنین کسانی را ضایع نمی‌کنیم.
جمله «
إِنَّا لا نُضیعُ» در جای خبر «انّ» قرار گرفته و در حقیقت سبب در جای مسبب نشسته که
تقدیر آن چنین است: «ان الذین آمنوا و عملوا الصالحات سنوفیهم اجرهم فانهم محسنون و انا لا نضیع...»؛ یعنی کسانی که ایمان آورده، عمل صالح انجام داده‌اند، ما اجرشان را می‌دهیم؛ برای این‌که اینان نیکوکارند، و ما هم کسی نیستیم که اجر نیکوکار را نادیده بگیریم؛ و از آن‌جا که در
آیات قبلی،
عذاب، اثر
ظلم و در مقابلش
ثواب، اثر ایمان و عمل صالح نامیده شده، ما از آن چنین استفاده می‌کنیم که ایمان به‌تنهایی و بدون عمل صالح ثواب ندارد؛ بلکه چه‌بسا آیه اشعار داشته باشد، بر این‌که ایمان بدون عمل ظلم نیز باشد.
لذا این آیه دلالت می‌کند که عمل، شرط به دست آوردن جزا و پاداش است؛ چراکه عطف دلالت بر مغایرت دارد. هم‌چنین بر این دلالت دارد که مؤمنان به جهت انجام
اعمال صالح مستحق پاداش می‌شوند.
بنابراین اگرچه در ابتدای آیه هم به ایمان و هم به عمل صالح اشاره شده است؛ اما چون در نهایت فرمود: «
إِنَّا لا نُضیعُ أَجْرَ مَنْ أَحْسَنَ عَمَلاً»، بدین ترتیب نقش برجسته عمل را اعلام کرده، و نتیجه خواهیم گرفت که ایمان بدون عمل را پاداشی نخواهد بود.
پایگاه اسلام کوئست.
