• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

انسان خوب شدن

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: فطرت پاک، دوستی خداوند، دوستی امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف)، تقویت ایمان، رضایت خداوند، خوف و رجا.

پرسش: خیلی دوست دارم و سعی می‌کنم که آدم خوبی بشوم، ولی فکر می‌کنم بدی در ذات من است، ایمانم ضعیف است یا فکر می‌کنم که خدا مرا دوست ندارد و امام زمان هم از من متنفر است، نمی‌خواهم این‌طور باشم. لطفاً مرا راهنمایی کنید.

پاسخ: اگر انسان همواره در پی تقویت و افزایش ایمان خویش به خدا و توسل به ائمه ـ به ویژه امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) ـ و ایمان به روز قیامت باشد، کمتر مبتلا به گناهان می‌شود، و روز‌به‌روز به خدای متعال نزدیک‌تر می‌شود.
انسان مسلمان باید همواره در زندگی، در پی تحصیل رضایت الهی باشد که این هم از طریق عمل به دستورات او حاصل می‌گردد؛ و اگر هم احیاناً تخلّفی کرد و گناهی همچون غیبت، دروغ، بدحجابی و...و یا واجبی همچون نماز و روزه را انجام نداد، توبه کند و به درگاه خداوند برگردد و نماز و روزه‌اش را قضا کند و امید به رحمت و آمرزش الهی داشته باشد.
انسان باید در حالتی بین خوف (ترس از عذاب الهی) و رجا (امید به رحمت الهی) زندگی کند؛ یعنی همیشه ترس از خداوند و قبول نشدن اعمالش در پیشگاه پروردگار داشته باشد؛ و دیگر اینکه همیشه به رحمت بی‌پایان الهی امیدوار باشد.



همه انسان‌ها بر فطرت پاک آفریده شده‌اند:
چنان‌چه خداوند در قرآن می‌فرماید: «پس روی خود را متوجه آیین خالص پروردگار کن، این فطرتی است که خداوند، انسان‌ها را بر آن آفریده، دگرگونی در آفرینش الهی نیست»؛ یعنی حس خداپرستی به صورت خالص و پاک از هر گونه آلودگی در جان آدمی وجود دارد و انحرافات یک امر عارضی است، که وظیفه پیامبران این است که این امور عارضی را زائل کنند و به فطرت اصلی انسان، امکان شکوفایی دهند.
پس اینکه شما فکر می‌کنید بدی در ذات خویش دارید، بدانید که فکر اشتباهی است و از القائات شیطان در فکر شماست.

۱.۱ - دیدگاه امام خمینی

چنان‌چه امام خمینی (رحمة‌الله‌علیه) در این زمینه می‌فرمایند:
«بدان که اول شرط از برای مجاهد (سالک الی الله) که می‌تواند منشأ غلبه بر شیطان و جنودش شود، حفظ طایر خیال (خیال‌بافی‌ها و فکرهای شیطانی) است؛ چون که این خیال مرغی است بس پرواز کن، که در هر آنی به شاخی خود را می‌آویزد، و این موجب بسی از بدبختی‌هاست و خیال یکی از دست‌آویزهای شیطان است که انسان را به واسطه آن بیچاره کرده به شقاوت (بدبختی) دعوت می‌کند».
[۲] شیروانی، علی، برنامه سلوک در نامه‌های عارفان، ص۵۱، قم، دارالفکر، ۱۳۷۸ش.



۲. خداوند همه بندگان را دوست دارد:

۲.۱ - حدیث قدسی

خدای متعال در حدیث قدسی می‌فرمایند: «بنده من به واسطه حقی که تو بر من داری، من تو را دوست می‌دارم؛ پس تو هم به واسطه حق من بر تو، مرا دوست بدار».
[۳] ملکی تبریزی، میرزا جواد، اسرار الصلاة، ص۳۶، تهران، پیام آزادی، ۱۳۶۳ش.


۲.۲ - حدیثی دیگر

در حدیثی دیگر آمده است که «اگر آنان که پشت به من نموده‌اند، بدانند که من چه قدر منتظر آنان هستم و به توبه و بازگشت آن‌ها مشتاقم از شوق دیدار من، قالب تهی می‌کردند و از شدت محبت من بندبند وجود آنها از هم می‌گسست».
[۴] ملکی تبریزی، میرزا جواد، اسرار الصلاة، ص۳۶، تهران، پیام آزادی، ۱۳۶۳ش.


۲.۳ - حدیثی از امام باقر

حتی در حدیثی از امام باقر (علیه‌السلام) در مورد توبه شخص گناه‌کار آمده است، که خدای متعال چه قدر خوشحال می‌شود، حضرت فرمودند: «به‌راستی خوشحالی خداوند توبه بنده‌اش نسبت به شخصی که در بیابان وسیله سواری و توشه‌اش را در شب تاریک گم کرده و سپس آن را پیدا کند، افزون‌تر است».
[۵] جزایری، محمدعلی، دروس اخلاق اسلامی، ص۲۵۶، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، ۱۳۸۲ش.



۳. امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) شیعیان خویش را دوست دارد:
در این باره نیز توجه شما را به دو حدیث از فرمایشات امام عصر (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) جلب می‌کنیم:

۳.۱ - حدیث اول

ما از رعایت حالتان کوتاهی نمی‌ورزیم و یاد شما را از خاطر نبرده‌ایم که اگر جز این بود (به واسطه کارهای ناشایستتان) از هر سو پریشانی به شما روی می‌آورد و دشمنان نابودتان می‌کردند.
[۶] پاک‌پرور، ناصر، گل‌واژه‌های پاکان، ص۲۶۱، قم، مدرسه، ۱۳۷۶ش.


۳.۲ - حدیث دوم

و اگر ما دوست‌دار اصلاح (امور) شما نبودیم و به شما (نظر) لطف و مرحمت نداشتیم (به واسطه کارهای ناپسندتان) از توجه و التفات به شما پرهیز می‌کردیم.
[۷] پاک‌پرور، ناصر، گل‌واژه‌های پاکان، ص۲۶۶، قم، مدرسه، ۱۳۷۶ش.



حال پس از روشن شدن مطالب فوق، نکاتی قابل توجه است:

۴.۱ - تقویت ایمان

اگر انسان همواره در پی تقویت و افزایش ایمان خویش به خدا و توسل به ائمه خصوصاً امام زمان (عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف) و ایمان به روز قیامت باشد، کمتر مبتلا به گناهان می‌شود، و روزبه‌روز به خدای متعال نزدیک‌تر می‌شود.

۴.۲ - کسب رضایت خداوند

انسان مسلمان باید همواره در زندگی، در پی تحصیل رضایت الهی باشد که این هم از طریق عمل به دستورات او حاصل می‌گردد؛ یعنی در پی انجام واجبات (آنچه را خداوند دستور انجامش را فرموده) و ترک محرمات و گناهان (آنچه را خداوند ترکشان را دستور داده) باشد، و اگر هم احیاناً تخلّفی کرد و گناهی همچون غیبت، دروغ، بدحجابی و ... یا واجبی همچون نماز و روزه را انجام نداد، توبه نماید و به درگاه خداوند برگردد و نماز و روزه‌اش را قضا کند و امید به رحمت و آمرزش الهی داشته باشد.

۴.۳ - خوف و رجا

باید در حالتی بین خوف (ترس از عذاب الهی) و رجاء (امید به رحمت الهی) زندگی کند؛ یعنی همیشه ترس از خداوند و قبول نشدن اعمالش در پیشگاه پروردگار داشته باشد؛ و دیگر اینکه همیشه به رحمت بی‌پایان الهی امیدوار باشد؛ چراکه امید تنها به خدای متعال موجب گناهانی همچون تکبر و عجب می‌گردد، و ترس و خوف تنها نیز موجب گرفتار شدن به گناه و یأس از رحمت الهی می‌گردد، که همه این‌ها جزء گناهان کبیره است.

۴.۴ - سخن امام خمینی

چنان‌چه امام راحل (رحمة‌الله‌علیه) در این زمینه می‌فرمایند: «پسرم! گناهان را، هر چند کوچک به نظرت باشند، سبک مشمار، بنگر چه کسی را نافرمانی کرده‌ای، که با این نظر همه گناهان بزرگ و کبیره است، به هیچ‌چیز مغرور مشو و خدای تبارک و تعالی را که همه چیز از اوست و اگر عنایت رحمانیش از موجودات سراسر عالم وجود، لحظه‌ای قطع شود، اثری حتی از انبیای مرسلین و ملائکه مقربین نخواهد ماند ... و در هر حال حضور او را فراموش مکن و مغرور به رحمت او مباش؛ چنان‌که مأیوس (نیز) نباید باشی و .... مطالعه در ادعیه معصومان (علیهم‌السلام) و سوزوگداز آنان از خوف حق و عذاب او سرلوحه افکار و رفتارت باشد».
[۸] شیروانی، علی، برنامه سلوک در نامه‌های عارفان، ص۲۱، قم، دارالفکر، ۱۳۷۸ش.



۱. تفسیر نمونه، ناصر مکارم و دیگران، ج۱۶، ص۴۱۶، دارالکتب الاسلامیه، تهران، ۱۳۷۳ ش.
۲. دروس اخلاق اسلامی، محمدعلی جزایری، صص ۲۵۴-۲۶۲، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، ۱۳۸۲ش.
۳. گناه‌شناسی، محسن قرائتی، پیام آزادی، تهران، ۱۳۷۳ش.
۴. اخلاق شبر، سیدعبدالله شبر، ترجمه محمدرضا جباران، هجرت، ۱۳۷۸ش.


۱. روم/سوره۳۰، آیه۳۰.    
۲. شیروانی، علی، برنامه سلوک در نامه‌های عارفان، ص۵۱، قم، دارالفکر، ۱۳۷۸ش.
۳. ملکی تبریزی، میرزا جواد، اسرار الصلاة، ص۳۶، تهران، پیام آزادی، ۱۳۶۳ش.
۴. ملکی تبریزی، میرزا جواد، اسرار الصلاة، ص۳۶، تهران، پیام آزادی، ۱۳۶۳ش.
۵. جزایری، محمدعلی، دروس اخلاق اسلامی، ص۲۵۶، مرکز مدیریت حوزه علمیه قم، ۱۳۸۲ش.
۶. پاک‌پرور، ناصر، گل‌واژه‌های پاکان، ص۲۶۱، قم، مدرسه، ۱۳۷۶ش.
۷. پاک‌پرور، ناصر، گل‌واژه‌های پاکان، ص۲۶۶، قم، مدرسه، ۱۳۷۶ش.
۸. شیروانی، علی، برنامه سلوک در نامه‌های عارفان، ص۲۱، قم، دارالفکر، ۱۳۷۸ش.




سایت ‌اندیشه قم، برگرفته از مقاله «انسان خوب شدن»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۸/۰۱/۰۵.    







جعبه ابزار