انتقادپذیری
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: انتقادپذیری.
پرسش: چگونه فرد انتقادپذیری باشیم تا اگر انتقاد دیگران درست و منطقی بود، آن را بپذیریم؟
پاسخ: درباره مسئله انتقادپذیری، نخست باید به‌خوبی به فرد منتقد گوش دهیم، سپس به‌خوبی
تفکر کنیم و در نهایت اگر انتقاد وارد بود، درصدد اصلاح برآییم.
خود را عاری از هر
عیب ندانیم و عواملی همچون
غرور و
تکبر را از خود رفع کنیم تا مانع پذیرش
حق نشوند و این را بدانیم که با پذیرش حق نه‌تنها کوچک نمی‌شویم، بلکه بزرگ خواهیم بود.
در نقدپذیری فوایدی وجود دارد؛ مثل
شناخت خویشتن و ایجاد زمینه مناسب برای رفع اشکال و نتیجه آن
رشد و بالندگی با نقدپذیری، مهارت ارتباط‌های اجتماعی را در ما تقویت می‌کند و باعث محبوبیت در جامعه می‌شویم.
نخست انتقادپذیری را توضیح می‌دهیم و مراحل آن را برمی‌شماریم.
مرحلة نخست آن است که گوش دهیم که فرد منتقد چه می‌گوید. برخی انسان‌ها حتی حاضر به تحمل این هم نیستند و فرد منتقد را به طریقی ساکت می‌کنند و حتی ممکن است با او با تندی برخورد کنند یا اینکه حداقل آن مکان را ترک می‌کنند و حاضر به شنیدن
انتقاد هم نیستند.
مرحله دوم آن است که در مورد آن انتقاد
تفکر کنیم که آیا وارد است یا نه؛ برخی انسان‌ها هم ممکن است به انتقاد گوش دهند؛ ولی آنها به اینکه نمی‌خواهند هیچ ایرادی در نفسشان ببینند، باعث می‌شود قبل از آنکه فکر کنند، درصدد توجیه و جواب برآیند.
در مرحله سوم: اگر انتقاد وارد بود،
خداوند رحمان را به این
نعمت شکر کنیم که به ما توفیق داده تا بر عیبی از خود مطلع شویم (اطلاع از عیب پله اول، اصلاح آن است) و در نتیجه درصدد اصلاح آن برمی‌آییم و از آن فرد منتقد خیرخواه
تشکر می‌کنیم.
و همچنین وقتی که آنها عادتاً به جای انتقاد از یک صفت، کل
شخصیت را مورد اشاره قرار می‌دهند.
توجه داشته باشیم که افراد غالباً خواسته خود را به شکل انتقاد مطرح می‌کنند و در واقعه قصد حمله به شخصیت ما را ندارد.
حال چه عواملی باعث می‌شود که انتقادپذیر نباشیم:
یکی از علت‌ها آن است که به خاطر
عشق به خودمان، دانسته‌ها و رفتارهای خود را عاری از هرگونه عیب بدانیم و یعنی مطمئن هستیم که هیچ ایرادی نداریم و خود را کامل می‌دانیم؛ در نتیجه انتقاد و ایرادی را به خود وارد نمی‌دانیم و حتی ممکن است گوش به آن ندهیم. (توجه داشته باشیم که همه انسان‌ها عیوبی دارند؛ پس چه بهتر است با رفع عیب‌ها به سوی
کمال حرکت کنیم.)
حال آنکه این اعتقاد باطلی است؛ چون چه بسیار علوم که ما نمی‌دانیم و چه بسیار رفتارها که بعدها متوجه شدیم که غلط بوده‌اند. پس خود را عاری از عیب دانستن توهمی بیش نیست.
می‌دانیم ممکن است ایرادهایی داشته باشیم و حتی انتقادهایی را که به ما شده، وارد می‌دانیم، ولی به عللی حاضر نیستیم در ظاهر خود را پذیرا و تسلیم
حق کنیم و به دفاع در مقابل آن انتقاد برمی آییم، با اینکه می‌دانیم حق با ما نیست.از جمله آن علت‌ها،
غرور ،
تکبر، اینکه فکر کنیم با پذیرفتن انتقاد کوچک می‌شویم، اینکه با پذیرش انتقاد منافعی که به ناحق از آن برخوردار بودیم را از دست می‌دهیم و ... پس در این قسمت برای ایجاد حالت انتقادپذیری باید غرور و تکبر و دیگر علل نام برده شده و غیره را از خود رفع کنیم تا موانع از سر راه ما برداشته شود.
اغلب ما اشتباهاً فکر می‌کنیم که پذیرش اشتباه یعنی اقرار به آدم بد بودن و آدم بد بودن هم یعنی طرد از سوی دوستان و اجتماع، نه؛ بلکه پذیرش اشتباه یعنی گامی به سوی رشد.
نکته آخر آنکه بدانیم انتقاد دیگران چه‌بسا درست و به جا باشد و ما را به عیب خودمان آگاه کند، در صورتی که ما به آن توجه نداشته‌ایم و لذا درصدد
اصلاح آن برمی‌آییم و در نتیجه هم از جهت فردی و هم در اجتماع تکامل می‌یابیم.حال آنکه اگر پذیرا نبودیم، این اصلاح حاصل نمی‌شد.
پس باید ابتدا به‌خوبی گوش دهیم، سپس به‌خوبی تفکر کنیم و در نهایت اگر انتقاد وارد بود، درصدد اصلاح برآییم.
خود را عاری از هر
عیب ندانیم و عواملی همچون غرور و تکبر را از خود رفع کنیم تا مانع پذیرش حق نشوند و این را بدانیم که با پذیرش حق نه‌تنها کوچک نمی‌شویم، بلکه بزرگ خواهیم بود.
در نقدپذیری فوایدی وجود دارد؛ مثل
شناخت خویشتن و ایجاد زمینه مناسب برای رفع اشکال و نتیجه آن
رشد و بالندگی با
نقدپذیری، مهارت ارتباط‌های اجتماعی را در ما تقویت می‌کند و باعث محبوبیت در جامعه می‌شویم.
سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «انتقادپذیری»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۷/۱۲/۱۶.
