• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

امام‌زادگان

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: امام‌زاده.
پرسش: می‌خواهم درباره اعتبار امام‌زادگان (غیر از حضرت معصومه و حضرت عبدالعظیم حسنی) توضیح مفصلی بدهید. من در شگفتم از اینکه چطور امام‌زاده‌ای مثلاً در پای کوهی در آن طرف کوره‌های آجرپزی جاده کاشان پیدا می‌شود و گنبدی می‌سازند و می‌گویند امام‌زاده است. این امام‌زاده‌ها چطور فهمیده می‌شوند و بازار آنها داغ می‌شود و چند مغازه و... می‌زنند و...
پاسخ: درباره اعتبار امام‌زاده‌های موجود در ایران ابتدا باید به شهرت آنها در منابع تاریخی و کتب انساب مراجعه کنیم. اگر نسب او مشخص بود، معلوم می‌شود که از فرزندان کدام‌یک از ائمه بوده‌اند.





۱.۱ - دشمنی حکام ستمگر بر یاران پیامبر و علی

در طول تاریخ که حکام ستمگر بر سراسر ایران و جهان اسلام حکومت می‌کردند که بیشتر آنها دشمنان اهل‌بیت پیامبر بودند و هر‌جا سادات و فرزندان امام را می‌یافتند، به شهادت می‌رساندند
[۱] جعفریان، رسول، تاریخ تشیع، تهران، سازمان تبلیغات، چاپ اول، ۶۷، ص ۱۰۰ ـ ۱۵۰.
در طول دوره اختناق حکومت امویان و آل‌سفیان و مروان هیچ‌یک از اصحاب پیامبر و یاران نزدیک امیرمؤمنان در امان نبودند؛ چنان‌که حجر بن عدی و یارانش به دست معاویه به قتل رسیدند.


۱.۲ - قتل عام سادات و علویان

یاران دیگر امیرمؤمنان نیز از این سرنوشت برخوردار بودند و همگی در خفا زندگی می‌کردند، خصوصاً در دوره‌ای که حجاج بن یوسف ثقفی حاکم کوفه و بصره بود، به سادات و علویان و فرزندان ائمه بسیار سخت گرفته و آنها را به قتل می‌رساند؛ چنان‌که معروف است کمیل بن زیاد را او شهید نمود.


۱.۳ - ناشناخته ماندن فرزندان ائمه

بنابراین فقدان امنیت برای شیعه و فرزندان ائمه در سراسر جهان اسلام سبب می‌شد که اکثر آنها ناشناخته و غریب از دنیا بروند و گاهی هنگام مرگ خود را معرفی می‌نمودند که نامشان همراه آنها و بر روی سنگ قبرشان حک شده و مدفون می‌شد که بعدها بر اثر کشفیات و کاوش‌های تاریخی قبر آنها کشف و به‌عنوان مزار مورد زیارت قرار می‌گرفت؛ چنان‌که می‌دانید قبر امیرمؤمنان در نجف سال‌ها مخفی بود که در دوره بنی‌عباس کشف شد و شیعیان توانستند آنجا را زیارت کنند.

۱.۴ - نبودن امنیت برای قبور ائمه

قبر امام حسین بارها توسط خلفای جور عباسی تخریب شد. همه اینها نشانگر ناامن بودن جامعه برای شیعیان ائمه و فرزندان آنها می‌باشد و با این وضعی که برای قبور ائمه شیعه امنیت نبود، فرزندان آنها نیز نمی‌توانستند در مرکز خلافت و در شهرهای اسلامی مثل مدینه، کوفه و مکه زندگی کنند.

۱.۵ - مهاجرت فرزندان ائمه به جاهای امن

فرزندان ائمه به جاهای امن که شیعیان حضور داشتند و از دشمنان و مرکز حکومت دور بود، مهاجرت نموده و زندگی می‌کردند.

۱.۶ - برخی مکان‌های امن برای سکونت فرزندان ائمه

کشور ایران یکی از جاهایی بود که محل امن برای فرزندان اهل‌بیت محسوب می‌گشت.
[۶] جعفریان، رسول، تاریخ تشیع، تهران، سازمان تبلیغات، چاپ اول، ۶۷، ص ۲۰۰.

شهر قم از زمانی که پایگاه شیعه شده است، به‌عنوان خانه اهل‌بیت محسوب شده و در روایات امام صادق به پناهگاه بودن قم برای اهل‌بیت اشاره شده است.
[۷] فیض، عباس، انجم فروزان، قم، چاپ اول، ص ۳۰ الی ۲۵.

بر‌اين‌اساس فرزندان ائمه و نواده‌های آنها به اين شهر نيز پناهنده شده و در اين شهر زندگی می‌كردند در برخی از موارد نيز در اطراف قم از ترس مأموران حكومتی خود را معرفی نمی‌كردند و پس از مرگشان معلوم می‌شد كه از سادات هستند.


به‌خاطر اينكه فرزندان ائمه در مناطق مختلف ايران زندگی می‌كردند، بايد در ايران امام‌زاده بيشتر از آنچه اكنون می‌شناسيم، وجود داشته باشد؛ ولی بيشتر آنها ناشناخته است.
درباره اعتبار امام‌زاده‌ای كه مرقوم نموده‌اید، بايد اسم آن امام‌زاده را بنويسيد تا ما درباره وجود نام او در منابع تاريخی تحقيق كنيم و نتيجه را به اطلاع شما برسانيم.


۱. تاريخ قم، ميرزا محمد قمی.
۲. انجم فروزان، عباس فيض.
۳. آثار تاريخی قم، ميراث فرهنگی قم.
۴. امامزادگان معتبر، عزيزالله امامت كاشانی.


۱. جعفریان، رسول، تاریخ تشیع، تهران، سازمان تبلیغات، چاپ اول، ۶۷، ص ۱۰۰ ـ ۱۵۰.
۲. مجلسی، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، چاپ دوم، ۱۴۰۳، ج ۴۲، ص ۱۲۱ ۱۸۵.    
۳. مجلسی، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، چاپ دوم، ۱۴۰۳، ج ۴۲، ص ۱۶۳.    
۴. مفید، ارشاد، قم، آل‌البیت، چاپ اول، ۱۴۱۳، ج ۱، ص ۳۲۷.    
۵. مجلسی، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، چاپ دوم، ۱۴۰۳، ج ۴۲، ص ۳۰۲.    
۶. جعفریان، رسول، تاریخ تشیع، تهران، سازمان تبلیغات، چاپ اول، ۶۷، ص ۲۰۰.
۷. فیض، عباس، انجم فروزان، قم، چاپ اول، ص ۳۰ الی ۲۵.



سایت اندیشه قم.    


رده‌های این صفحه : امام زادگان




جعبه ابزار