• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

اعتبار حدیث سد ابواب

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: شیعه، اهل سنت، متواتر.

پرسش: میزان اعتبار حدیث سد الابواب چقدر است؟



حدیث سد ابواب از روایت‌های متواتر نزد شیعه و اهل سنت است و در اعتبار آن تردیدی نیست. این حدیث با‌ اندک تفاوت در لفظ نقل شده است. چند نمونه را از منابع اهل سنت می‌آوریم:
«انَّ رَسولَ اللّهِ (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) امَرَ بِسَدِّ الاَبوابِ الّا بابَ عَلِی؛
پیامبر خدا فرمان به بستن درها [به مسجد] بجز در [خانه] علی (علیه‌السّلام) داد.»

«قالَ رَسولُ اللّهِ (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم): سُدّوا ابوابَ المَسجِدِ غَیرَ بابِ عَلِی. فَیدخُلُ المَسجِدَ جُنُبا و هُوَ طَریقُهُ لَیسَ لَهُ طریقٌ غَیرُهُ؛

پیامبر خدا فرمود: «درهای مسجد را، بجز در [خانه] علی، ببندید. او در حال جنابت هم وارد مسجد می‌شد، چون راه وی، از آن‌جا بود و راهی غیر از آن برایش نبود.»

۱.۱ - روایت عبد‌اللّه بن رقیم کنانی

«عبد اللّه بن الرقیم الکنانی: خَرَجنا الَی المَدینَةِ زَمَنَ الجَمَلِ، فَلَقینا سَعدَ بنَ مالِک بِها، فَقالَ: امَرَ رَسولُ اللّهِ (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) بِسَدِّ الاَبوابِ الشّارِعَةِ فِی المَسجِدِ، و تَرَک بابَ عَلِی رضی الله عنه؛ عبد اللّه بن رقیم کنانی: در زمان جنگ جمل به مدینه رفتیم و در آن جا سعد بن مالک (ابن ابی‌وقّاص) را دیدیم. وی گفت: پیامبر خدا، فرمان به بستن درهایی که به مسجد باز می‌شدند، داد و درِ [خانه] علی (علیه‌السّلام) را نبست.»

۱.۲ - روایت جابر بن عبد اللّه

«جابر بن عبد اللّه: سَمِعتُ رَسولَ اللّهِ (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) یقولُ: سُدُّوا الاَبوابَ کلَّها الّا بابَ عَلِی و اومَاَ بِیدِهِ الی بابِ عَلِی؛
جابربن عبد اللّه: از پیامبر خدا شنیدم که در حالی که با انگشت به درِ [خانه] علی (علیه‌السّلام) اشاره می‌کرد، می‌فرمود: «همه درها را، بجز درِ [خانه] علی، ببندید».

۱.۳ - روایت در معجم الاوسط

«سُئِلَ ابنُ عُمَرَ عَن عَلِی و عُثمانَ. فَقالَ: امّا عَلِی فَلا تَساَلوا عَنهُ؛ انظُروا الی مَنزِلَتِهِ مِن رَسولِ اللّهِ، فَاِنَّهُ سَدَّ ابوابَنا فِی المَسجِدِ، و اقَرَّ بابَهُ؛ از عبد‌اللّه بن عمر، درباره علی و عثمان پرسش شد. گفت: امّا علی؛ از وی نپرسید، بلکه به جایگاهش در نزد پیامبر خدا بنگرید. همه درهای باز شده به مسجد را بست و درِ [خانه] علی را باز گذاشت.»

۱.۴ - روایت در مسند بزار

«انَّ النَّبِی (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) قالَ: سُدّوا عَنّی کلَّ خَوخَةٍ فِی المَسجِدِ الّا خَوخَةَ عَلِی؛ پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود: «همه ورودی‌ها را به مسجد، جز در ورودی علی، ببندید».

۱.۵ - روایت زید بن ارقم

«زید بن ارقم: کانَ لِنَفَرٍ مِن اصحابِ رَسولِ اللّهِ (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) ابوابٌ شارِعَةٌ فِی المَسجِدِ، قالَ: فَقالَ یوما: سُدّوا هذِهِ الاَبوابَ الّا بابَ عَلِی.
قالَ: فَتَکلَّمَ فی ذلِک النّاسُ، قالَ: فَقامَ رَسولُ اللّهِ (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم)، فَحَمِدَ اللّهَ تَعالی و اثنی عَلَیهِ، ثُمَّ قالَ: امّا بَعدُ، فَاِنّی امَرتُ بِسَدِّ هذِهِ الاَبوابِ الّا بابَ عَلِی، و قالَ فیهِ قائِلُکم، و انّی وَ اللّهِ ما سَدَدتُ شَیئا و لا فَتَحتُهُ! و لکنّی امِرتُ بِشَیءٍ فَاتَّبَعتُهُ؛ زید بن ارقم: برای تعدادی از یاران پیامبر خدا، درهایی بود که از مسجد می‌گذشت. روزی فرمود: «این درها را، بجز درِ [خانه] علی، ببندید».
مردم، در این باره حرف‌هایی زدند. پیامبر خدا به پا ایستاد و حمد و ثنای خدای متعال را گفت و سپس افزود: «امّا بعد؛ من فرمان به بستن درها، جز درِ [خانه] علی، دادم. کسانی از بین شما حرف‌هایی زدند. به خدا سوگند، من دری را نبستم و یا باز نکردم؛ بلکه به چیزی فرمان داده شدم و آن را اجرا کردم».


۱. ابو‌عیسی ترمذی، محمد بن عیسی، سنن الترمذی، ج۵، ص۶۴۱، ح۳۷۳۲.    
۲. نسائی، احمد بن شعیب، خصائص امیر المؤمنین، ص۱ص۵۹ ح ۳۸.    
۳. اصبهانی، ابو‌نعیم، حلیة الاولیاء، ج۴، ص۱۵۳.    
۴. ابن‌عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینه دمشق، ج۴۲، ص۱۳۸.    
۵. ابن‌مغازلی، علی بن محمد، مناقب امام علی بن ابی‌طالب، ص۳۲۸، ح۳۰۸.    
۶. ابن‌حنبل، احمد، مسند ابن‌حنبل، ج۳۲، ص۴۱، ح۳۰۶۲.    
۷. ابن‌حنبل، احمد، فضائل الصحابة، ج۲، ص۶۸۴، ح۱۱۶۸.    
۸. نیشابوری، محمد بن عبدالله، المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۴۳، ح۴۶۵۲.    
۹. نسائی، احمد بن شعیب، خصائص امیر المؤمنین، ص۷۳، ح۲۳.    
۱۰. نسائی، احمد بن شعیب، خصائص امیر المؤمنین، ص۶۴.    
۱۱. ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن علی، الاصابة، ج۴، ص۴۶۷ الرقم ۵۷۰۴.    
۱۲. ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، ج۷، ص۳۳۹.    
۱۳. خوارزمی، موفق بن احمد، المناقب، ص۱۲۷، ح۱۴۰.    
۱۴. ابن‌حنبل، احمد، مسند ابن‌حنبل، ج۱، ص۳۷۱، ح۱۵۱۱.    
۱۵. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، ج۷، ص۲۱۳، ح۳۶۶۹.    
۱۶. اصبهانی، ابو‌نعیم، حلیة الاولیاء، ج۴، ص۱۵۳.    
۱۷. طبرانی، سلیمان بن احمد، المعجم الاوسط، ج۲، ص۳۸، ح۱۱۶۶.    
۱۸. عتکی بزار، احمد بن عمرو، مسند البزار (البحر الزخار)، ج۳، ص۳۶۸، ح۱۱۶۹.    
۱۹. ابن‌حنبل، احمد، مسند ابن‌حنبل، ج۳۲، ص۴۱، ح۱۹۲۸۷.    
۲۰. ابن‌حنبل، احمد، فضائل الصحابة، ج۲، ص۵۸۱، ح۹۸۵.    
۲۱. نیشابوری، محمد بن عبدالله، المستدرک علی الصحیحین، ج۳، ص۱۳۵، ح۴۶۳۱.    
۲۲. نسائی، احمد بن شعیب، خصائص امیر المؤمنین، ص۷۲.    
۲۳. ابن‌عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینه دمشق، ج۴۲، ص۱۳۷، ح۸۵۲۲.    
۲۴. ابن‌عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینه دمشق، ج۴۲، ص۱۳۸، ح۸۵۲۳.    
۲۵. ابن‌مغازلی، علی بن محمد، مناقب امام علی بن ابی‌طالب، ص۳۲۴، ح۳۰۵ کلاهما عن البراء بن عازب.    
۲۶. ابن‌حجر هیثمی، احمد بن محمد، الصواعق المحرقة، ج۲، ص۳۶۳، و فیه من «انّی امرت».    
۲۷. خوارزمی، موفق بن احمد، المناقب للخوارزمی، ص۳۲۷، ح۳۳۸.    



حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «اعتبار حدیث سد ابواب» تاریخ بازیابی۱۳۹۷/۶/۷.    






جعبه ابزار