استخاره در روایات
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: قرآن، استخاره، آموزش استخاره، روایات، طلب خیر کردن.
پرسش: استخاره در
روایات بیشتر به چه معناست؟ (در اینجا منظور از استخاره کدام نوع استخاره است؟ از
امام محمدباقر (علیهالسلام) روایت شده است، ما استخاره را یاد میگرفتیم، آنگونه که
سورههای قرآن را میآموختیم).
پاسخ:
استخاره عبارت است از درخواست
خیر از
خداوند، و این اقسامی دارد:
به صورت
دعا؛ بنده از خداوند میخواهد که راه رسیدن به چیزی را که خیر است، بر او آسان گرداند؛ به عنوان مثال از
خدا بخواهد اسباب سفر نظیر توشه و مرکب را برایش فراهم نماید و سختیهای راه را از بین ببرد.
گاهی نیز
استخاره، درخواست خیر از خداوند است، به این صورت که
انسان متحیر میشود بین دو امر ممکن و جایز شرعی و عرفی؛ اما هیچکدام برایش ترجیح ندارد، در این صورت از خداوند میخواهد که این تحیر را با شواهد و قرائن عقلی از بین ببرد و یک طرف برایش روشن شود و با درایت خود انتخاب کند.
گاهی هم این تحیّر با ظهور قرائن از بین نمیرود که با استخاره
قرآن یا با
تسبیح و... یک گزینه ترجیح داده میشود.
جابر میگوید:
پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) به ما استخاره یاد میداد؛ چنانکه
سوره قرآن میآموخت، و میفرمود: وقتی یکی از شما قصد کاری دارد، دو رکعت
نماز بخواند و بگوید: خداوندا من از
علم تو خیر را میجویم و از
قدرت تو توانایی میطلبم، و
فضل و
احسان تو را مسئلت مینمایم که تو قادری و من ناتوان؛ تو عالمی و من نادان؛ و تو علّام الغیوب هستی، خداوندا اگر این کار را برای
دین و
دنیا و
عاقبت کارم خیر میدانی، آن را برایم مقدر کن، و مبارک قرار ده، و اگر آن را برای دین و دنیا و عاقبتم
شر میدانی، آن را از من بگردان و خیر را از هر جا که باشد، برایم مقدر کن و مرا به آن خوشنود بدار.
«مَنِ اسْتَخَارَ اللَّهَ رَاضِیاً بِمَا صَنَعَ اللَّهُ لَهُ خَارَ اللَّهُ لَهُ حَتْما»؛ «
امام صادق (علیهالسلام) فرمود: هر کس از خدا خیر خواهد و از دل بدانچه خدا برای او کند خشنود باشد، به طور حتم خدا برای او خوبی پیش آرد».
مجلسی در ذیل
حدیث میگوید: یعنی در هر کاری که میخواهد و شروع میکند از خداوند
خیر بجوید و بخواهد که خدا خوبی را در آن از نظر دنیا و
آخرت برایش فراهم کند و از دل هم بدانچه خدا میکند، خشنود باشد، حتما
خدا برای او خیر میآورد و این غیر از استخاره با رقعهها و قرآن و تسبیح و... است، اگر چه احتمال میرود اینها را نیز شامل شود.
بر این اساس معنای استخاره در این
روایت و
روایات مشابه، طلب خیر کردن از خداست، نه
استخاره به معنای متداول امروزی.
پایگاه اسلام کوئست، برگرفته از مقاله «استخاره در روایات»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱/۱۶.