• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

احادیث درمان با قرآن

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: قرآن، حدیث، درمان.

پرسش: در مورد احادیث درمان جسم با قرآن چه دیدگاه‌هایی وجود دارد؟



برخی، خواص درمانی سوره‌ها و آیات را از باب علیت تامه نمی‌دانند، بلکه تأثیر قرائت را در درمان در صورتی می‌دانند که همراه فهم،‌ اندیشه، عمل و اخلاص باشد.
[۱] زرکشی، بدر الدین، البرهان فی علوم القران، ج۱، ص۲۹۷ (نوع ۲۷).



بعضی از دانشوران نقش قرآن را همانند دارو می‌دانند که طبعاً بدون ایمان و اخلاص هم اثرگذار است؛ برای مثال، عبد الدائم الکحیل، با تحقیق و آزمایش به این نتیجه رسیده که صوت و آیات قرآن تأثیر مستقیم در فیزیولوژی بدن و اعصاب دارد که به بهبود و شفای بیماران می‌انجامد و گوش که مرکز تنظیم کلّ بدن است، در شنیدن آیات و ارسال آن به سراسر بدن نقشی کلیدی دارد.
[۳] www.kaheel.com.



شماری از مفسّران و محدّثان، به اصل صدور دسته‌ای از این احادیث خدشه وارد کرده‌اند. آیة اللَّه خویی برخی از این احادیث را دسیسه راویان کذّاب می‌داند.
برخی مفسّران و محدّثانِ اهل سنت، از جمله قُرطُبی، ابن جوزی و سیوطی نیز نسبت به صدور این روایات تردید کرده‌اند. از سویی دیگر، برخی جاعلان حدیث، مانند: ابو عصمت فرج بن ابی مریم مَروْزی و احمد بن عبد الله جویباری، خود به جعل دسته‌ای از روایات خواصّ سور و آیات اعتراف کرده‌اند. با وجود این، برخی دیگر از احادیث، از حیث سند، دارای طرق متعدد و اعتبارند و مفسّرانی مانند زمخشری، طبرسی و بحرانی، آنها را پذیرفته و نقل کرده‌اند.
[۱۰] زمخشری، محمود، الکشّاف، پایان تفسیر هر سوره از قرآن.
[۱۱] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، آغاز تفسیر هر سوره.
[۱۲] بحرانی،‌هاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیر القرآن.
[۱۳] طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۶، ص۵.



بسیاری از این روایات، از جهت محتوا قابل خدشه‌اند. به گفته علامه مجلسی، برخی
[۱۴] مجلسی، محمدتقی، روضة المتقین، ج۱۴، ص۴۰۴.
از خواصّ مذکور در روایات، شأن و منزلت قرآن را (که با هدف هدایت و تربیت انسان‌ها نازل شده) تنزّل می‌دهند.


از احادیث و سیره پیامبر (صلی‌اللَّه علیه‌و‌آله) و اهل بیت (علیهم‌السّلام) استفاده می‌شود که جواز درمان دردهای جسمانی با قرآن، به مفهوم نفی علل و اسباب مادّی و عدم استفاده از طبیب و دارو نیست. پیامبر (صلی‌اللَّه علیه‌و‌آله) برای درمان خود، از طبابت حارث بن کلده
[۱۵] الایضاح، ص۵۵۱.
بهره می‌برد. بر پایه حدیثی، خداوند به یکی از پیامبران (که بدون استفاده از طبیب و دارو برای بیماری خود شفا می‌خواست) وحی کرد که شفایت نمی‌دهم مگر آن که خود را با دارو درمان کنی. افزون بر این، اسلام به دانش پزشکی و فراگیری آن، اهمیّت داده و پیامبر خدا و ائمه (علیهم‌السّلام) در مداوای برخی بیماران، از داروهای طبیعی استفاده می‌کردند.


۱. زرکشی، بدر الدین، البرهان فی علوم القران، ج۱، ص۲۹۷ (نوع ۲۷).
۲. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۲، ص۲۴۲.    
۳. www.kaheel.com.
۴. خویی، ابو القاسم، البیان، ص۲۸.    
۵. قرطبی، محمد بن احمد، تفسیر قرطبی، ج۱، ص۷۸.    
۶. محمد ابو‌شهبه، الاسرائیلیات و الموضوعات فی کتب التفسیر، ج۱، ص۲۴۰.    
۷. سیوطی، عبد الرحمن، اللآلی المصنوعة، ج۱، ص۲۰۷ - ۲۲۶.    
۸. قرطبی، محمد بن احمد، تفسیر القرطبی، ج۱، ص۷۸.    
۹. خویی، ابو القاسم، البیان، ص۲۸.    
۱۰. زمخشری، محمود، الکشّاف، پایان تفسیر هر سوره از قرآن.
۱۱. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، آغاز تفسیر هر سوره.
۱۲. بحرانی،‌هاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیر القرآن.
۱۳. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، ج۶، ص۵.
۱۴. مجلسی، محمدتقی، روضة المتقین، ج۱۴، ص۴۰۴.
۱۵. الایضاح، ص۵۵۱.
۱۶. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج۸۱، ص۲۱۱ - ۲۱۲.    
۱۷. محمدی ری‌شهری، محمد، دانش نامه پزشکی، ج۱، ص۳۳ (بخش یکم/ فصل یکم:پزشکی از دیدگاه اسلام.    
۱۸. مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج۱، ص۲۲۰.    
۱۹. زیات، عبدالله بن سابور، طب الائمه، ص۶۴ - ۶۵.    
۲۰. زیات، عبدالله بن سابور، طب الائمه، ۸۶ - ۸۸.    



سایت‌ حدیث‌نت، برگرفته از مقاله «احادیث درمان با قرآن» تاریخ بازیابی ۱۳۹۶/۲/۹.    



جعبه ابزار