• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آیه ارسال

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: ظهور، امام مهدی، دین اسلام، جهانی شدن، آیه ارسال، آیه ۳۳ توبه.

پرسش: آیه ارسال چگونه بر ظهور امام زمان ـ عجل‌الله‌تعالي‌فرجه‌الشريف ـ دلالت دارد؟

پاسخ:



در قرآن کریم می‌خوانیم: «هُوَ الَّذِی أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالهُدی وَ دِینِ الحَقِّ لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّهِ وَ لَوْ کَرِهَ المُشْرِکُونَ»؛ او کسی است که رسولش را با هدایت و آیین حق فرستاد، تا آن‌ را بر همه آیین‌ها غالب گرداند؛ هر چند مشرکان کراهت داشته باشند!
مراد از آیه ارسال، این آیه شریفه و دیگر آیات مشابه می‌باشد.


براساس روایات و دیدگاه مفسران اسلامی، واقعیت این آیه زمانی به طور کامل محقق می‌شود که حضرت مهدی ـ عجل‌الله‌تعالي‌فرجه‌الشريف ـ ظهور فرموده و برنامه جهانی‌ شدن اسلام را تحقق بخشد. در همین راستا، به برخی احادیث و تفاسیر اشاره می‌کنیم.




۳.۱ - حدیثی از امام باقر

امام باقر عليه‌السلام ـ فرمود: «همانا این جریان هنگام خروج مهدی از آل‌محمد خواهد بود. پس هیچ کسی باقی نخواهد ماند، مگر این‌که به (نبوت) حضرت محمد صلی‌الله‌علیه‌وآله اقرار کند».

۳.۲ - حدیثی از امام صادق

امام صادق‌ ـ عليه‌السلام ـ در تفسیر آیه فوق فرمود: «به خدا سوگند! تأویل آیه هنوز تحقق نیافته و نخواهد یافت تا آن‌که قائم خروج کند؛ و هنگامی که خروج کرد کافر به خدای بزرگ در روی زمین باقی نمی‌ماند و هیچ مشرک به امامت باقی نماند، مگر این‌که خروج او را نخواهد تا جایی که اگر کافر یا مشرکی در دل سنگی (مخفی) باشد، آن سنگ (به زبان آمده) خواهد گفت: ای مؤمن! در دل من کافری هست. مرا بشکن و او را به قتل رسان».
این روایت با اسناد مختلف و با اندکی تفاوت در منابع دیگر نیز آمده است.
[۸] تفسیر عیاشی، عیاشی، محمد بن مسعود، ج ‌۲، ص ۸۷، تهران، المطبعة العلمیة، چاپ اول، ۱۳۸۰ق.


۳.۳ - حدیثی از امام کاظم

از امام کاظم ـ عليه‌السلام ـ درباره این آیه پرسیده شد، آن‌ حضرت در پاسخ فرمود: «آن امر خداوند و رسول او است به ولایت برای وصیش و ولایت‌ همان دین حق است... آن‌ را هنگام قیام حضرت قائم ـ عجل‌الله‌تعالي‌فرجه‌الشريف ـ بر همه ادیان آشکار می‌سازد».




۴.۱ - دیدگاه علی بن ابراهیم قمی

علی بن ابراهیم قمی (قرن سوم) در تفسیر آیه می‌گوید: «این آیه درباره قیام‌کننده از آل‌محمد نازل شده و این همان است که یاد آوردیم که تأویل آنها پس از تنزیلشان است».

۴.۲ - دیدگاه سعید بن جبیر

سعید بن جبیر در تفسیر آیه: «لِیُظْهِرَهُ عَلَی الدِّینِ کُلِّهِ وَ لَوْ کَرِهَ الْمُشْرِکُونَ» گفت: «او مهدیِ خاندان فاطمه است».
[۱۲] کشف الغمة فی معرفة الأئمة، اربلی، علی بن عیسی، محقق، مصحح، رسولی محلاتی، هاشم، ج ۲، ص ۴۹۰، تبریز، نشر بنی هاشمی، چاپ اول، ۱۳۸۱ق.


۴.۳ - دیدگاه طبری

طبری (قرن چهارم) می‌گوید: در زمان نزول حضرت عیسی‌ ـ عليه‌السلام ـ دین اسلام بر همه ادیان غالب خواهد شد و تمام ملل تحت تبعیت دین اسلام درخواهند آمد.
[۱۴] جامع البیان فی تفسیر القرآن، طبری، محمد بن جریر، ج ‌۱۰، ص ۸۲، بیروت، دار المعرفة، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.


۴.۴ - دیدگاه فخر رازی

فخر رازی (قرن ششم) می‌گوید: این بشارت از طرف خداوند است که باید در آینده تحقق یابد و طبق روایات در زمان حضرت عیسی و مهدی آل‌محمد ـ عجل‌الله‌تعالي‌فرجه‌الشريف ـ محقق می‌شود.

۴.۵ - دیدگاه قرطبی

تفسیر قرطبی (قرن هفتم) می‌گوید: روایت شده کسانی که به فرمان‌روایی همه زمین دست یافتند، چهار نفرند: دو مؤمن و دو کافر. دو مؤمن، سلیمان بن داوود و اسکندراند و دو کافر، نمرود و بخت النصر اند و نفر پنجمی نیز از این امت به فرمان‌روایی همه زمین دست می‌یابد که او همان مهدی است، به دلیل سخن خدای متعال:«تا آن را بر همه دین‌ها چیره سازد».
[۱۷] الجامع لاحکام القرآن، قرطبی، محمد بن احمد، ج ۱۱، ص ۴۷ – ۴۸، تهران، ناصر خسرو، چاپ اول، ۱۳۶۴ش.


۴.۶ - دیدگاه علامه طباطبایی

علامه طباطبایی ـ رحمة‌الله ـ در ذیل بحث روایی تفسیر آیه شریفه مورد بحث می‌گوید: «معنای این‌که این آیه درباره حضرت مهدی ـ عجل‌الله‌تعالي‌فرجه‌الشريف ـ نازل شده، این است که خروج آن‌ حضرت، تأویل این آیه است...».




۵.۱ - اول

مفهوم آیه، پیروزی همه‌جانبه اسلام بر همه ادیان جهان است؛ یعنی، سرانجام‌ اسلام همه سرزمین‌ها را فرا خواهد گرفت.

۵.۲ - دوم

مسلّماًً وعده غالب شدن دین اسلام بر همه آیین‌ها، تاکنون تحقق نیافته و آیین‌های دیگری با پیروان فراوان وجود دارند که هنوز نه تنها مغلوب دین حق پیامبر اسلام ـ صلي‌الله‌عليه‌وآله ـ نشده‌اند، بلکه سعی می‌کنند تا اسلام را از بین ببرند، ولی چون وعده الهی حق است، پس باید روزی تحقق پیدا کند. و طبق روایات و تفاسیر، تکامل این برنامه، هنگامی خواهد بود که حضرت مهدی ـ عجل‌الله‌تعالي‌فرجه‌الشريف ـ ظهور کند.

۵.۳ - سوم

به این ترتیب، صورت استدلال چنین می‌شود که؛ از نظر قرآن - که مورد پذیرش همه مذاهب اسلامی است - پیروزی حق‌طلبان، حتمی و قطعی است. این پیروزی - که وعده الهی است - هنوز محقق نشده و تحقق آن، نیازمند یک رهبر الهی است و آن رهبر را رسول اکرم ـ صلي‌الله‌عليه‌وآله ـ در سخنان خود معرفی نموده است؛ مانند: «یَبْلُغَ سُلْطَانُهُ الْمَشْرِقَ وَ الْمَغْرِب‌»؛ یعنی: حکومتش به شرق و غرب عالم خواهد رسید.


۱. توبه/سوره۹، آیه۳۳.    
۲. فتح/سوره۴۸، آیه۲۸.    
۳. صف/سوره۶۱، آیه۹.    
۴. مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول، مجلسی، محمد باقر، محقق، مصحح، رسولی، سید هاشم، ج ۵، ص ۱۳۷، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ دوم، ۱۴۰۴ق.    
۵. کمال الدین و تمام النعمة، شیخ صدوق، ج ‌۲، ص ۶۷۰، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ دوم، ۱۳۹۵ق.    
۶. تفسیر فرات، فرات کوفی، ابوالقاسم، محقق، محمودی، محمد کاظم، ص ۴۸۱ – ۴۸۲، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامی، تهران، چاپ اول، ۱۴۱۰ق    
۷. تفسیر عیاشی، عیاشی، محمد بن مسعود، ج ‌۲، ص ۸۷.    
۸. تفسیر عیاشی، عیاشی، محمد بن مسعود، ج ‌۲، ص ۸۷، تهران، المطبعة العلمیة، چاپ اول، ۱۳۸۰ق.
۹. کافی، کلینی، محمد بن یعقوب، محقق، مصحح، غفاری، علی اکبر، آخوندی، محمد، ج ۱، ص ۴۳۲، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.    
۱۰. تفسیر قمی، قمی، علی بن ابراهیم، محقق، مصحح، موسوی جزائری، سید طیب،‌ ج ۱، ص ۲۸۹، قم، دار الکتاب، چاپ سوم، ۱۴۰۴ق.    
۱۱. کشف الغمة فی معرفة الأئمة، اربلی، علی بن عیسی، محقق، مصحح، رسولی محلاتی، هاشم، ج ۲، ص ۵۹.    
۱۲. کشف الغمة فی معرفة الأئمة، اربلی، علی بن عیسی، محقق، مصحح، رسولی محلاتی، هاشم، ج ۲، ص ۴۹۰، تبریز، نشر بنی هاشمی، چاپ اول، ۱۳۸۱ق.
۱۳. جامع البیان فی تفسیر القرآن، طبری، محمد بن جریر، ج ‌۱۰، ص ۲۱۵.    
۱۴. جامع البیان فی تفسیر القرآن، طبری، محمد بن جریر، ج ‌۱۰، ص ۸۲، بیروت، دار المعرفة، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.
۱۵. مفاتیح الغیب، فخر رازی، محمد بن عمر، ج ‌۱۶، ص ۳۳، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ سوم، ۱۴۲۰ق.    
۱۶. الجامع لاحکام القرآن، قرطبی، محمد بن احمد، ج ۱۱، ص ۴۷ – ۴۸.    
۱۷. الجامع لاحکام القرآن، قرطبی، محمد بن احمد، ج ۱۱، ص ۴۷ – ۴۸، تهران، ناصر خسرو، چاپ اول، ۱۳۶۴ش.
۱۸. المیزان فی تفسیر القرآن، طباطبایی، سید محمد حسین، ج ۹، ص ۲۵۵، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ پنجم، ۱۴۱۷ق.    
۱۹. التبیان فی تفسیر القرآن، طوسی، محمد بن حسن، ج ‌۵، ص ۲۰۹، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.    
۲۰. تفسیر روح البیان، حقی بروسوی، اسماعیل، ج ‌۳، ص ۴۱۶، بیروت، دار الفکر، بی‌تا.    
۲۱. کمال الدین و تمام النعمة، شیخ صدوق، ج ‌۱، ص ۲۸۰، تهران، دار الکتب الاسلامیة، چاپ دوم، ۱۳۹۵ق.    



پایگاه اسلام کوئست.    



جعبه ابزار