• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

آیه آخر سوره کهف

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: سوره کهف ، بیدار شدن، تلاوت قرآن، فهم قرآن .
پرسش: می‌گویند اگر وقت خواب به بالشت خود بگویید که چه ساعتی می‌خواهید از خواب بیدار شوید بیدار می‌شوید. در این صورت علت اصرار اسلام بر خواندن آیه آخر سوره کهف چیست؟
پاسخ:



در احادیث توصیه شده است که برای بیدار شدن در وقت معین، دو آیه آخر سوره کهف خوانده شود: « قُلْ لَوْ کانَ الْبَحْرُ مِداداً لِکَلِماتِ رَبِّی لَنَفِدَ الْبَحْرُ قَبْلَ أَنْ تَنْفَدَ کَلِماتُ رَبِّی وَ لَوْ جِئْنا بِمِثْلِهِ مَدَداً قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ یُوحی‌ إِلَیَّ أَنَّما إِلهُکُمْ إِلهٌ واحِدٌ فَمَنْ کانَ یَرْجُوا لِقاءَ رَبِّهِ فَلْیَعْمَلْ عَمَلاً صالِحاً وَ لا یُشْرِکْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً».
[۲] عن ابن عباس أنه قال له (رسول الله) رجل:"إنی أضمر أن أقوم ساعة من اللیل فیغلبنی النوم، فقال:(إذا أردت أن تقوم أی ساعة شئت من اللیل فاقرأ إذا أخذت مضجعک:« قُلْ لَوْ کانَ الْبَحْرُ مِداداً لِکَلِماتِ رَبِّی لَنَفِدَ الْبَحْرُ قَبْلَ أَنْ تَنْفَدَ کَلِماتُ رَبِّی وَ لَوْ جِئْنا بِمِثْلِهِ مَدَداً قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ یُوحی‌ إِلَیَّ أَنَّما إِلهُکُمْ إِلهٌ واحِدٌ فَمَنْ کانَ یَرْجُوا لِقاءَ رَبِّهِ فَلْیَعْمَلْ عَمَلاً صالِحاً وَ لا یُشْرِکْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً»، کهف ۱۰۹ و ۱۱۰."
[۳] تفسیر روح البیان، ج ۵، ص ۳۱۶.
[۴] الجامع لأحکام القرآن، ج ۱۱، ص ۷۲.



علت اصرار اسلام بر خواندن سوره کهف چیست؟، در جواب باید گفت که اصرار و تأکید در دستورات یا در قالب حکم واجب آمده است یا مستحب ؛ درحالی‌که حتی مستحب بودن این توصیه چندان معلوم نیست؛ به‌گونه‌ای که بسیاری از مفسران قرآن اصلاً متعرض این مسئله نشدند و عده‌ای دیگر هم در ضمن بیان فضایل آن سوره، فقط به ذکر آن اکتفا کردند.


اما اینکه فرمودید اگر کسی به بالشت خود بگوید که چه ساعتی می‌خواهد از خواب بیدار شود، بیدار می‌شود، خوب بود به این نکته نیز توجه می‌کردید که بر فرض قبول این گفتار، مگر «اثبات شیء نفی ما عدا می‌کند؟!» به عبارت دیگر اگر اسلام گفت که آیات آخر سوره کهف برای بیدار شدن در وقت معین مؤثر است، معنایش این نیست که چیز دیگری مؤثر نیست و این اثر را ندارد؛ بنابراین شاید امور دیگری نیز در این امر مؤثر باشند. علاوه اینکه انسان با استفاده از این راه و وسیله، به خدا نیز توجهی می‌کند و قرآن می‌خواند که این خود آثار فراوانی دارد و بدیهی است اگر برای بیدار شدن از خواب دو راه متفاوت باشد، راهی که در او انس با خدا و توجه به او باشد، در اولویت قرار دارد.


در پایان توجه به این نکته خالی از فایده نیست که اهمیت فوق العاده‌ و آثار متعددی که در روایات نسبت به خواندن سوره‌ها و آیه‌های مختلف داده شده، نه به این معناست که خواندن بدون اندیشه و عمل سبب می‌شود که به طرز خارق‌العاده‌ای این آثار آشکار شود، فی المثل کسی که الفاظ سورهای برائت و انفال را بدون کمترین فهم معنای آنها بخواند، از نفاق بیگانه دور خواهد شد و در صف شیعیان راستین قرار خواهد گرفت؛ بلکه اینها در حقیقت اشاره به محتوای سوره و اثر سازنده آن در تربیت فرد و اجتماع است که آن‌هم بدون فهم معنا و آمادگی برای عمل ممکن نیست؛ بنابراین تلاوت آنها به ضمیمه فهم محتوا و پیاده کردن آن در زندگی، این آثار فوق العاده را دارد و آنها که به قرآن و آیات نورانیش همانند یک افسون می‌نگرند، در حقیقت از روح این کتاب تربیتی و انسان‌ساز بیگانه‌اند.


۱. کهف (۱۸)،‌آیه ۱۰۹ و ۱۱۰.    
۲. عن ابن عباس أنه قال له (رسول الله) رجل:"إنی أضمر أن أقوم ساعة من اللیل فیغلبنی النوم، فقال:(إذا أردت أن تقوم أی ساعة شئت من اللیل فاقرأ إذا أخذت مضجعک:« قُلْ لَوْ کانَ الْبَحْرُ مِداداً لِکَلِماتِ رَبِّی لَنَفِدَ الْبَحْرُ قَبْلَ أَنْ تَنْفَدَ کَلِماتُ رَبِّی وَ لَوْ جِئْنا بِمِثْلِهِ مَدَداً قُلْ إِنَّما أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ یُوحی‌ إِلَیَّ أَنَّما إِلهُکُمْ إِلهٌ واحِدٌ فَمَنْ کانَ یَرْجُوا لِقاءَ رَبِّهِ فَلْیَعْمَلْ عَمَلاً صالِحاً وَ لا یُشْرِکْ بِعِبادَةِ رَبِّهِ أَحَداً»، کهف ۱۰۹ و ۱۱۰."
۳. تفسیر روح البیان، ج ۵، ص ۳۱۶.
۴. الجامع لأحکام القرآن، ج ۱۱، ص ۷۲.
۵. تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، ج ۱۱، ص ۴۳.    
۶. تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، ج ۱۰، ص ۲۶۷.    
۷. تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، ج ۸، ص ۲۵۵.    
۸. تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، ج ۸، ص ۳۲۵.    
۹. تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، ج ۵، ص ۲۲۲.    



پایگاه اسلام کوئست.    


رده‌های این صفحه : خواص آیات و سور | قرآن شناسی




جعبه ابزار