رشدذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: رشد، غی، هدایت، ضلالت.
پرسش: معنای «رشد»، «غی»، «هدایت» و «ضلالت» در
قرآن چیست و چه ارتباطی با هم دارند؟
پاسخ:رشد[ویرایش]
کلمه «رشد» که هم با ضمه «راء» و هم با ضمه «راء و شین» خوانده می‌شود، نقیض «غی»، به معنای رسیدن به واقع مطلب و حقیقت امر و راه میانه است.
[۱] [۲] [۳]رشد و غی[ویرایش]
بنابراین «رشد» و «غی» اعم از
هدایت و ضلالت است؛ برای این‌که هدایت به معنای رسیدن به راهی است که آدمی را به
هدف می‌رساند، و ضلالت هم نرسیدن به چنین راه است، ولی ظاهراً استعمال کلمه «رشد» در رسیدن به راه اصلی و وسط آن از باب انطباق بر مصداق است.
[۴]رشد و هدایت[ویرایش]
به
سخن دیگر، یکی از مصادیق رشد یا لازمه معنای
رشد، رسیدن به چنین راهی است؛ چون گفتیم رشد به معنای رسیدن به واقع مطلب است و معلوم است که رسیدن به واقع، منوط بر این است که
انسان، راه راست و وسط طریق را پیدا کرده باشد، پس رسیدن به راه، یکی از مصادیق واقع است. پس
حق این است که کلمه «رشد» معنایی دارد و کلمه «هدایت» معنایی دیگر، مگر این‌که با برخی چشم‌پوشی‌ها با یکدیگر منطبق شوند، و این معنا واضح است
[۵] و در این
آیات شریفه کاملاً به چشم می‌خورد:
«
فَإِنْ آنَسْتُمْ مِنْهُمْ رُشْداً»؛ «همین که احساس کردید
یتیم رشد خود را یافته...».
[۶] «
وَ لَقَدْ آتَیْنا إِبْراهِیمَ رُشْدَهُ مِنْ قَبْلُ»؛ «ما رشد
ابراهیم را از پیش به او داده بودیم».
[۷]غی و ضلالت[ویرایش]
هم‌چنین کلمه «غی» و «ضلالت» به یک معنا نیستند، بلکه هر یک برای خود معنایی جداگانه دارند، اما این دو نیز با اِعمال عنایتی مخصوص، در موردی هر دو با یکدیگر منطبق می‌شوند، و به همین جهت «
ضلالت» به معنای انحراف از راه (با در نظر داشتن هدف و مقصد) است، ولی «غی» به معنای
انحراف از راه با
نسیان و
فراموشی هدف و مقصد است.
[۸]پانویس[ویرایش]
منبع[ویرایش]
پایگاه اسلام کوئست.
