دفن سر امام حسین
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلید واژه: سر امام حسین، محل دفن، سر مقدس
پرسش: محل دفن
سر مبارک امام حسین کجاست و آیا در حرم کربلاست یا جای دیگری
دفن هست؟
پاسخ: از بررسی و تامل در اقوال علمای شیعه و اهل سنت، این نتیجه را در بردارد که
سر مقدس امام حسین(ع) در
کربلا ، یعنی الحاق سر به بدن، مشهور و مورد اعتماد و عمل است، از این رو این قول قابل اعتنا و پذیرش است و بنا بر گزارش‌های تاریخی - چنانکه اشاره شد - این الحاق در روز
بیستم صفر سال ۶۱ بوده است.
در این که
سر امام حسین (ع) کجا دفن شده است،
منابع تاریخی شیعه و سنی گزارش‌های گوناگونی آورده‌اند تا آنجا که شش قول در این باره گفته شده است.
سر به بدن ملحق شده است. این قول مشترک میان شیعه و سنی است.
علمای شیعه ، از جمله
شیخ صدوق (متوفای ۳۸۱ ق)،
سید مرتضی (متوفای ۴۳۶ ق)،
فتال نیشابوری (متوفای ۵۰۸ ق)،
ابن نما حلی ،
سید ابن طاووس (متوفای ۶۶۴ ق)
شیخ بهایی و
مجلسی این قول را بیان کرده‌اند.
شیخ صدوق و پس از او، فتال نیشابوری در این باره می‌نویسند:
علی بن حسین (ع) همراه زنان (از شام) خارج شد و
سر حسین (ع) را به کربلا باز گرداند.
سید مرتضی در این باره می‌گوید:روایت کرده‌اند که سر [[[[امام حسین|امام حسین(ع)]]|امام حسین علیه‌السلام]] با جسد در کربلا دفن شد.
ابن شهر آشوب بعد از نقل سخن فوق از
سید مرتضی ، از قول
شیخ طوسی نقل کرده است که به همین سبب (ملحق کردن سر امام به بدن و دفن آن) زیارت اربعین (از جانب
امامان علهیم‌السلام ) توصیه شده است.
ابن نمای حلی نیز نگاشته است:آنچه از اقوال بر آن می‌توان اعتماد کرد، آن است که بعد از آن که سر امام در شهرها گردانده شد، به بدن بازگردانده شد و با جسد دفن شد.
سید ابن طاووس نوشته است:اما سر
حسین (ع) ، روایت شده که سر برگردانده شد و در کربلا با جسد شریفش دفن شد و عمل اصحاب بر این معنا بوده است.
مجلسی، یکی از وجه‌های استحباب
زیارت امام حسین (ع) را در روز اربعین، الحاق سرهای مقدس را به اجساد توسط
علی بن حسین علیهما‌السلام بیان کرده است.
وی در جای دیگر بعد از نقل اقوال دیگر در این باره می‌نویسد:مشهور بین
علمای امامیه آن است که سر امام همراه بدن دفن شده است.
از قول برخی
اندیشمندان اهل تسنن نیز این قول را بیان کرده‌اند:
ابوریحان بیرونی (متوفای ۴۴۰ ق) در این باره می‌نویسد:
و فی العشرین ردّ راس الحسین )ع( الی مجثمه حتی دفن مع جثته...؛ در روز بیستم (صفر)، سر حسین (ع) به بدنش ملحق و با آن دفن گردید.
قرطبی (متوفای ۶۷۱ ق) می‌نویسد:
امامیه می‌گویند که سر
حسین (ع) پس از چهل روز به کربلا بازگردانده و به بدن ملحق شد و این روز نزد آنان معروف است و زیارت در آن روز را
زیارت اربعین می‌نامند.
قزوینی نیز نگاشته است:روز اول ماه صفر، عید
بنی‌امیه است، چون در آن روز، سر حسین (ع) را به
دمشق وارد ساختند و در روز بیستم آن ماه، سر ایشان به بدن، باز گردانده شد.
مناوی (متوفای ۱۰۳۱ ق) نوشته است:
امامیه می‌گویند: پس از چهل روز از شهادت، سر به بدن بازگردانده شد و در کربلا دفن شد.
در کنار
قبر امیرالمومنین(ع) ؛ «...فقال(
امام صادق(ع) ): نعم ولكن لما حمل رأسه إلى الشام سرقه مولى لنا فدفنه بجنب أمير المؤمنين (عليه السلام).»
مسجد رقه در کنار فرات؛«انه بمسجد الرقة على الفرات بالمدينة المشهورة حكى سبط بن الجوزي عن عبد الله بن عمر الوراق ان يزيد لعنه الله قال لابعثنه إلى آل ابي معيط عن رأس عثمان وكانوا بالرقة فبعثه إليهم فدفنوه في بعض دورهم ثم ادخلت تلك الدار في المسجد الجامع قال وهو إلى جنب سدرة هناك وعليه شبه النيل لا يذهب شتاء ولا صيفاء »
بقیع نزد قبر مادرش
فاطمه (س) ؛«رواه في الكافي بسنده عن الصادق عليه السلام " الرابع " انه دفن بالمدينة المنورة عند قبر امه فاطمة عليها السلام وان يزيد ارسله إلى عمرو بن سعيد بن العاص بالمدينة فدفن عند امه الزهراء عليها السلام »
دمشق ؛«حكاه سبط بن الجوزي في تذكرة الخواص عن ابن سعد في الطبقات " الخامس " انه بدمشق قال سبط بن الجوزي حكى ابن ابي الدنيا قال وجد رأس الحسين عليه السلام في خزانة يزيد بدمشق فكفنوه ودفنوه بباب الفراديس وكذا ذكر البلاذري في تاريخه قال هو بدمشق في دار الاماره وكذا ذكر الواقدي ايضا »
قاهره ؛«انه بمصر نقله الخلفاء الفاطميون من باب الفراديس إلى عسقلان ثم نقلوه إلى القاهره وله فيها مشهد عظيم يزار نقله سبط بن الجوزي»
بررسی و تامل در این اقوال، این نتیجه را در بردارد که دیدگاه اول، یعنی الحاق سر به بدن، مشهور و مورد اعتماد و عمل علمای شیعه است، از این رو این قول قابل اعتنا و پذیرش است و بنا بر گزارش‌های تاریخی - چنانکه اشاره شد - این الحاق در روز بیستم صفر سال ۶۱ بوده است.
مرکز ملی پاسخگویی به سوالات دینی
