• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

حسین بن روح

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: حسین بن روح، کتاب التأدیب، حضرت مهدی عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف.
پرسش: چرا نایب سوم (حسین بن روح) کتاب خود (التأدیب) را برای تصحیح نزد علمای قم فرستاد؟ چرا به امام عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف عرضه نکرد؟
پاسخ: ابوالقاسم حسین بن روح، عالم بزرگ و سومین سفیر و نایب از نواب اربعه امام زمان ـ عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف ـ است که در زمان خود مورد حسد بدخواهان قرار گرفت و عده ای در برابر ایشان قد علم کردند. ایشان، کتابی در مسایل فقهی با عنوان "التادیب" نگاشت و آن را برای عده‌ای از فقها و علمای قم فرستاد که آنها تمامی مطالب آن را صحیح و مقبول دانستند و آنرا مورد تأیید قرار دادند. در مورد این که هدف او از چنین کاری چه بود، احتمالات گوناگونی وجود دارد؛ از جمله: احترام به نظر و مقام علمی فقها، آگاه کردن آنان از مراتب علم و فضل نایب امام و آگاهی نمودن مردم از طریق علما و...، البته این عمل هیچ منافاتی با این نکته ندارد که ایشان این کتاب را به امام زمان ـ عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف ـ نیز عرضه کرده باشند.



ابوالقاسم حسین بن روح، عالم بزرگ و سومین سفیر و نایب از نواب اربعه امام زمان ـ عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف ـ از خاندان بزرگ شیعه ایرانی نوبختی است که مقیم بغداد بودند. او از فقیهان و عالمان و محدثان مشهور شیعی است که در زمان خود از شهرت و اعتبار دینی، اجتماعی و سیاسی مهمی برخوردار بوده است. حتی برخی گفته‌اند که از نظر دینی و مذهبی در شیعه کسی همتای او نیست و موافقان و مخالفان، او را از عاقل‌ترین مردم دانسته‌اند. او از امام حسن عسکری علیه‌السلام و امام زمان ـ عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف ـ و محدثانی مانند محمدبن زیاد، روایت کرده است و محدثان بسیاری از او روایت کرده‌اند که تعداد آنها به ۲۲ نفر می‌رسد.


با اینکه منصب نیابت و سفارت حسین بن روح، با وصیت و سفارش محمدبن عثمان تثبیت شد و اکثریت قریب به اتفاق شیعه آن را پذیرفتند، اما چند نفر به او حسد بردند و در برابر او قد علم کردند.


حسین بن روح، کتابی در مسائل فقهی با عنوان "التادیب" نگاشت و آن را برای عده‌ای از فقها و علمای قم فرستاد و آنها تمام مطالب آن را صحیح و مقبول دانستند.
[۱] الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج ۳، ص ۶۱.
[۲] اعیان الشیعة، ج ۶، ص ۲۲؛ "کله صحیح و ما فیه شی یخالف الا قوله فی الصاع فی الفطرة صاع من طعام و الطعام عندنا مثل الشعیر من کل واحد صالح".



گرچه فرستادن کتاب نزد علمای قم منافاتی بانشان دادن آن کتاب به امام زمان عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف ندارد و چه‌بسا که آن را به امام ـ عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف ـ نیز نشان داده بود، ولی از آنجا که قم، مرکز فقها و محدثان شیعه بوده و تصویب کامل آنها می‌توانسته میزان علم و فقه و احاطه حسین بن روح را به‌خوبی مشخص نماید، آثار و برکات فراوانی بر این امر بوده است و چه‌بسا بتوان گفت که به خاطر مصالحی، شخص امام زمان ـ عجل‌الله‌تعالی‌فرجه‌الشریف ـ به فرستادن کتاب به نزد علمای قم فرمان داده باشند؛ زیرا این اقدام هم احترام به نظر و مقام علمی فقهاست و هم آگاه کردن فقها و دانشمندان از مراتب علم و فضل خود و همراه نمودن آنان با خود برای مبارزه با حسودان و بدخواهان و مدعیان دروغین امر نیابت.


البته باید توجه داشت که:

۵.۱ - اولاً

علمای قم با شمار زیادی از مردم و مسلمانان سروکار داشتند، ارائه کتاب به آنان و آگاهی آنان از شایستگی‌های حسین بن روح بهترین راه برای انتقال این اطلاعات به سایر افراد است؛ و ایشان خواسته‌اند از این راه اعتبار نیابت خویش را به جامعه اسلامی نشان دهد؛ زیرا امکان ندارد بدون برخورداری از شایستگی‌های ویژه، کتابی نوشت که همگان، هم، آن را صحیح بدانند و فقط در یک مورد اختلاف باشد.

۵.۲ - ثانیاً

روال علما بر این نیست که برای کتاب خود از امام معصوم علیه‌السلام تأییدیه بگیرند؛ زیرا این خود باب ادعا را باز می‌کند، و از آن به بعد هر کسی که کتابی می‌نوشت می‌توانست ادعا کند که امام معصوم علیه‌السلام آن را تأیید کرده است.


۱. الذریعة الی تصانیف الشیعة، ج ۳، ص ۶۱.
۲. اعیان الشیعة، ج ۶، ص ۲۲؛ "کله صحیح و ما فیه شی یخالف الا قوله فی الصاع فی الفطرة صاع من طعام و الطعام عندنا مثل الشعیر من کل واحد صالح".



پایگاه اسلام کوئست.    


رده‌های این صفحه : غیبت صغری | مهدویت | نواب اربعه




جعبه ابزار