• خواندن
  • نمایش تاریخچه
  • ویرایش
 

ازدواج حضرت علی

ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف



کلیدواژه: حضرت علی علیه‌السلام، ازدواج، حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها، سن.
پرسش: تاریخ عقد و ازدواج حضرت علی ـ علیه‌السلام ـ و فاطمه زهرا ـ سلام‌الله‌علیها ـ و همچنین سن ایشان در هنگام ازدواج چقدر بوده است؟
پاسخ: در سن شریف حضرت علی و فاطمه ـ سلام‌الله‌علیها ـ هنگام ازدواج و همچنین تاریخ عقد و رفتن حضرت فاطمه ـ سلام‌الله‌علیها ـ به خانه امام علی ـ علیه‌السلام ـ اختلاف نظر بسیاری، در میان شیعیان و اهل سن ت وجود دارد. این اختلاف از اختلاف در تاریخ ولادت فاطمه ـ سلام‌الله‌علیها ـ نشأت گرفته است. بنا بر نظر برخی حضرت فاطمه ـ سلام‌الله‌علیها ـ پنج سال پس از بعثت به دنیا آمد و هشت سال با پدرش در مکه ماند؛ سپس به مدینه هجرت کرد و دو سال پس از ورود به مدینه، پس از جنگ بدر، با علی ـ علیه‌السلام ـ ازدواج کرد. اما برخی می‌گویند: فاطمه ـ سلام‌الله‌علیها ـ در سال دوم بعثت به دنیا آمد؛ بنابراین سن وی به هنگام ازدواج ده یا سیزده سال بوده است و برخی از اهل سنت، با توجه به دیگر شواهد تاریخی، سن حضرت فاطمه ـ سلام‌الله‌علیها ـ هنگام ازدواج را، پانزده سال و نیم و برخی دیگر هجده سال و سن امام علی ـ علیه‌السلام ـ را ۲۱ سال دانسته‌إاند.



این پرسش را در دو قسمت که عبارت است از سن امام علی ـ علیه‌السلام ـ و حضرت فاطمه ـ سلام‌الله‌علیها ـ هنگام ازدواج و زمان عقد و رفتن حضرت زهرا ـ سلام‌الله‌علیها ـ به خانه امیرمؤمنان مورد بررسی قرار می‌دهیم.

۱.۱ - أ. سن امام علی و حضرت زهرا هنگام ازدواج



۱.۱.۱ - دیدگاه اول

بنابر اختلاف نظری که در مورد تاریخ ازدواج آنان وجود دارد، ممکن است ازدواج امام علی ـ علیه‌السلام ـ با حضرت فاطمه ـ سلام‌الله‌علیها ـ در سال اول یا دوم و یا سوم پس از هجرت بوده است. علمای شیعه در تعیین سن حضرت فاطمه هنگام ازدواج از چهارده سال بیشتر نگفته‌اند.
[۱] امین، سیدمحسن، أعیان الشیعة، ج ۱، ص ۳۱۳، دارالتعارف للمطبوعات، بیروت، ۱۴۰۶ ق.‌


۱.۱.۲ - دیدگاه دوم

بنا بر نظر اکثر عالمان شیعه، سن حضرت در زمان ازدواج، نه یا ده یا حداکثر یازده سال بوده است.
[۲] انصاری، اسماعیل، الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهراء، ج‌ ۴، ص ۲۱، دلیل ما، قم، ۱۴۲۸ ق.


۱.۱.۳ - دیدگاه سوم

به عقیده برخی، حضرت فاطمه ـ سلام‌الله‌علیها ـ در سن چهل و یک سالگی پیامبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ به دنیا آمد و حضرت رسول ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ بعد از جنگ بدر ، فاطمه را به ازدواج علی ـ علیه‌السلام ـ درآورد و سن حضرت زهرا ـ سلام‌الله‌علیها ـ هنگام ازدواج ۱۵ سال و ۵ ماه و نیم بوده است و سن امیرمؤمنان ـ علیه‌السلام ـ ۲۱ سال و ۵ ماه بوده است.
[۳] ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج ۴، ص ۱۸۹۳، بیروت، دارالجیل، ط الأولی، ۱۴۱۲/۱۹۹۲.


۱.۱.۴ - دیدگاه چهارم

عده دیگر گفته‌اند: حضرت فاطمه ـ سلام‌الله‌علیها ـ هنگام ازدواج هجده سال داشته است.
[۴] ر.ک:ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین،‌ ص ۵۹، دارالمعرفة، بیروت‌، بی‌تا.
ابن حجر در الإصابة
[۵] ابن حجر، الإصابة فی تمییز الصحابة، ج ۸، ص ۲۶۴، بیروت، دارالکتب العلمیة، ط الأولی، ۱۴۱۵/۱۹۹۵.
و ابن سعد در طبقات الکبری نیز همین قول را روایت کرده‌اند.
[۶] ابن سعد، الطبقات الکبری، ج ۸، ص ۱۸، دار الکتب العلمیة، ط الأولی، ۱۴۱۰/۱۹۹۰.


۱.۲ - ب. روز و ماه ازدواج آن حضرت



۱.۱.۱ - دیدگاه اول

روز اول ذی‌حجه عقد فاطمه ـ سلام‌الله‌علیها ـ و روز سه‌شنبه ششم همان ماه، ازدواج حضرت بوده است.
[۷] ابن شهرآشوب‌، المناقب، ج ۳، ص ۳۵۷ ؟؟؟، قم‌، ۱۳۷۹ ق.‌


۱.۱.۲ - دیدگاه دوم

در ماه شوال پس از بازگشت حضرت علی ـ علیه‌السلام ـ از جنگ بدر بوده است.
[۸] شیخ طوسی، الأمالی، ص ۴۳، دارالثقافة، قم، ۱۴۱۴ ق.


۱.۱.۳ - دیدگاه سوم

بنا بر روایت امام صادق ـ علیه‌السلام ـ عقد علی ـ علیه‌السلام ـ و فاطمه ـ سلام‌الله‌علیها ـ در ماه رمضان و ازدواج آنها در ذی‌حجه سال دوم هجری بوده است.
[۹] إربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة، ج ۱، ص ۳۶۴، مکتبة بنی‌هاشم، تبریز، ۱۳۸۱ ق.


۱.۱.۴ - دیدگاه چهارم

زفاف فاطمه در شب پنج‌شنبه، بیست و یکم ماه محرم سال سوم هجرت بوده است...
[۱۰] سید بن طاوس، إقبال، ص ۵۸۴، دارالکتب الإسلامیة، تهران، ۱۳۶۷ ش.


۱.۲.۵ - دیدگاه پنجم

برخی بر این عقیده‌اند که عقد حضرت فاطمه ـ سلام‌الله‌علیها ـ در اواخر ماه صفر و ازدواج در ماه ذی‌حجه بوده است.

۱.۲.۶ - دیدگاه ششم

عده‌ای نیز گفته‌اند که عقد در ماه ربیع الأول بوده و در همان ماه ازدواج صورت پذیرفته است.

۱.۲.۷ - دیدگاه هفتم

ابن سعد روایت کرده است که ازدواج فاطمه ـ سلام‌الله‌علیها ـ با علی ـ علیه‌السلام ـ پنج ماه پس از ورود پیغمبر ـ صلی‌الله‌علیه‌وآله ـ به مدینه در ماه رجب صورت پذیرفت و پس از بازگشت از بدر او را به خانه علی ـ علیه‌السلام ـ فرستاد.
[۱۳] ابن سعد، الطبقات الکبری، ج ۸، ص ۱۸ ؟؟؟، دارالکتب العلمیة، ط الأولی، ۱۴۱۰/۱۹۹۰.

گفتنی است که با توجه به تاریخ تولد حضرت فاطمه ـ سلام‌الله‌علیها ـ که در آن نیز اختلاف است؛ برخی از اقوال ذکر شده است.


۱. امین، سیدمحسن، أعیان الشیعة، ج ۱، ص ۳۱۳، دارالتعارف للمطبوعات، بیروت، ۱۴۰۶ ق.‌
۲. انصاری، اسماعیل، الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهراء، ج‌ ۴، ص ۲۱، دلیل ما، قم، ۱۴۲۸ ق.
۳. ابن عبدالبر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، ج ۴، ص ۱۸۹۳، بیروت، دارالجیل، ط الأولی، ۱۴۱۲/۱۹۹۲.
۴. ر.ک:ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین،‌ ص ۵۹، دارالمعرفة، بیروت‌، بی‌تا.
۵. ابن حجر، الإصابة فی تمییز الصحابة، ج ۸، ص ۲۶۴، بیروت، دارالکتب العلمیة، ط الأولی، ۱۴۱۵/۱۹۹۵.
۶. ابن سعد، الطبقات الکبری، ج ۸، ص ۱۸، دار الکتب العلمیة، ط الأولی، ۱۴۱۰/۱۹۹۰.
۷. ابن شهرآشوب‌، المناقب، ج ۳، ص ۳۵۷ ؟؟؟، قم‌، ۱۳۷۹ ق.‌
۸. شیخ طوسی، الأمالی، ص ۴۳، دارالثقافة، قم، ۱۴۱۴ ق.
۹. إربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة، ج ۱، ص ۳۶۴، مکتبة بنی‌هاشم، تبریز، ۱۳۸۱ ق.
۱۰. سید بن طاوس، إقبال، ص ۵۸۴، دارالکتب الإسلامیة، تهران، ۱۳۶۷ ش.
۱۱. مجلسی، بحارالأنوار، ج ۱۹، ص ۱۹۲ ۱۹۳، مؤسسة الوفاء، بیروت، ۱۴۰۴ ق.    
۱۲. مجلسی، بحارالأنوار، ج ۱۹، ص ۱۹۲ ۱۹۳، مؤسسة الوفاء، بیروت، ۱۴۰۴ ق.    
۱۳. ابن سعد، الطبقات الکبری، ج ۸، ص ۱۸ ؟؟؟، دارالکتب العلمیة، ط الأولی، ۱۴۱۰/۱۹۹۰.



پایگاه اسلام کوئست.    






جعبه ابزار