اجنه و امام حسین
ذخیره مقاله با فرمت پی دی اف
کلیدواژه: اجنه،
امام حسین علیه‌السلام، جنگ.
پرسش: چرا در روز عاشورا امام حسین ـ علیه‌السلام ـ کمک زعفر جنی و یارانش را نپذیرفت؟
پاسخ: اصل وجود شخصیتی به نام زعفر جنی در کتب معتبر اولیه ذکر نشده است؛ اما ملاقات امام حسین ـ علیه‌السلام ـ با جنیان و اعلام آمادگی آنان برای یاری
امام علیه‌السلام در برخی از کتب روایی آمده است. از این
احادیث بر‌می‌آید که امام ـ علیه‌السلام ـ نمی‌خواستند با ورود
جنیان به صحنه نبرد ـ با توجه به این‌که جنیان قدرت خارق‌العاده‌ای دارند و می‌توانند از دید دشمنان پنهان شوند ـ
جنگ یک‌طرفه شود؛ بلکه می‌خواستند روال کار کاملاً طبیعی باشد تا بر گمراهان اتمام
حجت شده و
هدایت یافتگان نیز با
تفکر و دلیل
عقل به امام بپیوندند نه با ترس از معجزه و کرامت.
اصل وجود شخصیتی به نام زعفر جنی در کتب معتبر اولیه ذکر نشده است.
ملاقات امام حسین ـ علیه‌السلام ـ با جنیان و اعلام آمادگی آنان برای یاری امام ـ علیه‌السلام ـ در برخی کتب روایی آمده است؛ مثلاً:
شیخ مفید به سند خود از امام صادق ـ علیه‌السلام ـ این نکته را نقل کرده است: زمانی که امام حسین ـ علیه‌السلام ـ از مدینه حرکت کرد، گروهی از
ملائکه برای پیشنهاد کمک خدمت آن حضرت آمدند و گروه‌هایی از مسلمانان و شیعیان
جن برای کمک آمدند؛ اما حضرت در پاسخ جنیان فرمود: "خدا به شما جزای خیر دهد، من مسئول کار خود هستم و محل و زمان
قتل من نیز مشخص است. جنیان گفتند: اگر امر شما نبود همه دشمنان شما را می‌کشتیم. حضرت در پاسخ فرمود: ما بر این کار از شما تواناتریم؛ اما چنین نمی‌کنیم تا آنها که گمراه می‌شوند، با اتمام حجت باشد و آنها که راه
حق را می‌پذیرند، با آگاهی و دلیل
آشکار باشد".
همچنین
امام صادق علیه‌السلام فرمودند: "از پدرم شنیدم که می‌فرمود: چون امام حسین ـ علیه‌السلام ـ با
عمر بن سعد تلاقی نمودند و جنگ بر پا شد،
خداوند نصرت خود را فرو فرستاد تا آن‌جا که بر سر حسین سایه گسترد و آن‌گاه امام مخیر شد بین پیروزی بر دشمنانش و بین ملاقات و لقای پروردگارش، او لقای پروردگارش را برگزید".
درباره جنگ امیر المؤمنین ـ علیه‌السلام ـ نیز با اجنه روایاتی موجود است
که از لحاظ اعتبار جای بررسی دارند.
قبول نکردن کمک جنیان توسط امام حسین ـ علیه‌السلام ـ به این دلیل بود که ایشان نمی‌خواستند از
معجزه و
کرامت استفاده کنند؛ در‌حالی‌که بدون
شک همان‌طور که در
حدیث بالا هم ذکر شده است، امام توان و قدرت این را داشت که با معجزه و قدرت ولایی خویش، بر دشمنان غلبه پیدا کند و حتی نیازی به کمک ملائکه و جنیان نداشت؛ ولی استفاده از معجزه و کرامت با مأموریت آنان در
عمل به روش‌های طبیعی منافات داشت و در‌صورتی‌که امام اجازه می‌دادند که جنیان به کمک حضرت بیایند، جنگ از حالت طبیعی خارج شده و یک‌طرفه می‌شد؛ چرا‌که جنیان می‌توانستند از دید دشمنان مخفی شوند و آنان را به قتل برسانند، ولی امام ـ علیه‌السلام ـ همان‌طور که خود نیز فرمودند می‌خواستند هر کس که گمراه می‌شود در شرایط کاملاً طبیعی از امام زمانش سرپیچی کرده باشد و حجت خدا بر او تمام شده و عذری در
قیامت نداشته باشد و شخصی هم که هدایت می‌شود، بر حق بودن امام ـ علیه‌السلام ـ را از مجرای طبیعی و با به‌کار‌گیری عقل و فطرتش دریافته باشد نه از روی
ترس از معجزه و کرامت، ارزش و جایگاه امام حسین ـ علیه‌السلام ـ که هم میان مسلمانان جایگاه بلندی دارد و هم در میان
عدالت و آزادی خواهان، بدان جهت است که براساس امور عادی و ظاهری و طبیعی عمل نمود. بردن
اهل بیت علیهم‌السلام توسط امام به یک جنگ نابرابر و اسارت آنان و اهانت به ساحت مقدس شان موجب شد که
قیام امام ماندگار و جاودان شود. آیا امام حسین ـ علیه‌السلام ـ نمی‌توانست بدون قیام و با استفاده از
کرامت یزید را سرنگون کند؟
اما در مورد واقعه‌ای که برای حضرت علی ـ علیه‌السلام ـ به وقوع پیوست، توجه به این نکته ضروری است که
حضرت علی علیه‌السلام به‌خاطر داشتن قدرتی الهی و عنایتی قدسی می‌توانست آن جنیان را مشاهده کرده و آنان را به هلاکت برساند و این دو حادثه از این لحاظ با هم فرق می‌کند؛ چنان‌که در حدیث مربوط به جنگ
امام علی علیه‌السلام با جنیان ذکر شده است که
پیامبر اسلام صلی‌الله‌علیه‌وآله هنگامی که حضرت را برای مبارزه با جنیان
کافر می‌فرستد، می‌فرماید: آنان را با قدرتی که خداوند به تو عطا کرده است، دفع کن.
زمانی که امام ـ علیه‌السلام ـ از قدرت الاهی و قدسی استفاده کند، می‌تواند جنیان را ببیند و در غیر این صورت (مانند
روز عاشورا) جنیان می‌توانند از دید انسان‌های معمولی مخفی شوند و به آنها آسیب برسانند و به همین دلیل که امام حسین ـ علیه‌السلام ـ روال طبیعی را صحیح و به صلاح می‌دانستند، کمک
جنیان و
ملائکه را برای
جنگ نپذیرفتند.
پایگاه اسلام کوئست.
